آزمایشات عملکرد کبدی | LFT

آزمایشات عملکرد کبدی یا Liver Function Tests به تعدادی از آزمایش‌های خون می‌گویند که برای کمک به تشخیص و همچنین نظارت بر بیماری یا آسیب کبدی انجام می‌گیرد. در این آزمایشات که به اختصار LFT نیز نامیده می‌شوند، سطح آنزیم‌ها و پروتئین‌های خاصی در خون شما اندازه‌گیری می‌شود.
البته نتایج غیرطبیعی در این آزمایشات، همیشه نشان‌دهندهٔ بیماری کبدی نیست و تفاسیر متعددی دارد که پزشک برای شما توضیح خواهد داد.
عملکردهای کبد عبارتند از:

• تصفیهٔ خون
• ذخیرهٔ انرژی
• حذف مواد زائد و سموم
• تولید پروتئین‌های مؤثر در انعقاد خون
• تولید گلوکز (قند خون)
• کمک به هضم غذا

کاربردهای آزمایشات عملکرد کبدی یا LFT عبارتند از:

• غربالگری عفونت‌های کبدی مانند هپاتیت A، هپاتیت B، هپاتیت C و…
• نظارت بر پیشرفت یک بیماری، مانند هپاتیت ویروسی، هپاتیت اتوایمیون یا الکلی و بررسی روند درمان
• اندازه‌گیری شدت پیشرفت بیماری (برای مثال کبد چرب، استئاتوهپاتیت و سیروز کبدی)
• کنترل عوارض جانبی احتمالی داروها

اجزاء آزمایشات عملکرد کبدی

آزمایش ALT

آلانین آمینوترانسفراز با نام اختصاری (ALT) یا آزمایش SGPT یک آنزیم کبدی است که در تبدیل پروتئین‌ها به انرژی، برای سلول‌های کبد، کمک می‌کند. هنگامی که کبد آسیب می‌بیند، ALT در جریان خون آزاد می‌شود و سطح آن افزایش پیدا می‌کند.

آزمایش AST

آزمایش آسپارتات ترانس آمیناز با نام اختصاری (AST) آزمایش SGOT، آنزیم کبدی است که به متابولیسم اسیدهای آمینه کمک می‌کند. AST نیز مانند ALT، به‌طور معمول سطوح پایینی در خون دارد. افزایش سطح AST ممکن است آسیب کبدی، بیماری یا آسیب عضلانی را نشان دهد.

آزمایش ALP

آلکالین فسفاتاز (ALP) آنزیمی است که در کبد و استخوان یافت می‌شود و در تجزیهٔ پروتئین‌ها اهمیت دارد. سطوح بالاتر از حد نرمال ALP ممکن است که آسیب یا بیماری کبدی مانند مسدودشدن مجرای صفراوی یا برخی بیماری‌های استخوانی را نشان دهد.

آزمایش آلبومین و پروتئین تام

آلبومین یکی از چندین پروتئین ساخته‌شده در کبد است. بدن شما برای مبارزه با عفونت‌ها و انجام وظایف دیگر، به این پروتئین‌ها نیاز دارد. سطوح پایین‌تر از حد نرمال آلبومین و پروتئین تام ممکن است آسیب یا بیماری کبدی را نشان دهد.

آزمایش بیلی روبین

بیلی روبین ماده‌ای است که در طی تجزیهٔ طبیعی گلبول‌های قرمز تولید می‌شود. بیلی روبین از کبد عبور می‌کند و از طریق مدفوع دفع می‌شود. افزایش سطح بیلی روبین (یرقان) می‌تواند آسیب، بیماری کبدی یا انواع خاصی از کم‌خونی را نشان دهد.

آزمایش GGT

گاما گلوتامیل ترانسفراز (GGT) آنزیمی در خون است که سطوح بالاتر از حد طبیعی آن ممکن است آسیب کبد یا مجرای صفراوی را نشان دهد.

چگونگی انجام آزمایشات کبدی

برای انجام آزمایش کبد، درست مانند دیگر آزمایش‌های خون، تکنسین آزمایشگاه با استفاده از سوزنی کوچک، از رگ بازوی شما نمونهٔ خون گرفته و داخل یک ویال یا لوله آزمایش جمع‌آوری می‌کند. این کار معمولاً کمتر از ۵ دقیقه طول می‌کشد و ممکن است هنگام داخل و خارج شدن سوزن کمی احساس سوزش کنید.

آمادگی انجام آزمایشات عملکرد کبدی

برخی غذاها و داروها می‌توانند بر نتایج آزمایش‌های عملکرد کبد تأثیر بگذارند؛‌ بنابراین ممکن است از شما خواسته شود که ۱۰ تا ۱۲ ساعت قبل از انجام آزمایش کبد ناشتا بمانید و از خوردن و آشامیدن هر چیزی به‌جز آب بپرهیزید.