آزمایش ویتامین دی | Vitamin D Test

ویتامین D یک ماده مغذی و ضروری برای سلامت استخوان‌ها و دندان‌هاست که به دو شکل ویتامین D2 و ویتامین D3 وجود دارد. ویتامین دی 2 (گیاهی) عمدتاً از مواد خوراکی غنی‌شده مانند غلات صبحانه، شیر و سایر محصولات لبنی تأمین می‌شود. ویتامین دی 3 (حیوانی) با قرار گرفتن در معرض نور خورشید توسط بدن ساخته می‌شود. همچنین در برخی از غذاها ازجمله تخم‌مرغ و ماهی‌های چرب مانند ماهی سالمون، ماهی تن و ماهی خال خالی وجود دارد.
سطوح غیرطبیعی این ویتامین می‌تواند نشان‌دهندهٔ اختلالات استخوانی، مشکلات تغذیه‌ای، اختلال در سایر اعضای بدن یا سایر بیماری‌ها باشد.

از آزمایش ویتامین D چه استفاده‌ای می‌شود؟

از این آزمایش برای غربالگری یا درمان بیماری‌های استخوانی استفاده می‌شود. گاهی اوقات نیز برای بررسی سطح ویتامین دی در افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن مانند آسم، پسوریازیس و برخی بیماری‌های خودایمنی، از این آزمایش استفاده می‌شود.

چرا به این آزمایش نیاز دارم؟

در صورت مشاهدهٔ علائم کمبود ویتامین دی، پزشک شما ممکن است آزمایش سطح ویتامین D را توصیه کند؛ این علائم عبارتند از:

• ضعف استخوان
• نرمی استخوان
• ناهنجاری استخوانی (در کودکان)
• شکستگی

علائم خطرساز کمبود این ویتامین شامل موارد زیر می‌شوند:

• پوکی استخوان یا سایر بیماری‌های استخوانی
• سابقهٔ جراحی بای پس معده
• سن بالا
• چاقی
• دریافت ناکافی نور خورشید
• پوست تیره رنگ
• مشکل در جذب چربی‌های رژیم غذایی

علاوه بر موارد گفته‌شده، نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، در صورت استفاده‌ نکردن از مکمل‌های ویتامین دی، ممکن است در معرض خطر بیشتری قرار بگیرند.

نحوهٔ انجام آزمایش ویتامین D چگونه است؟

آزمایش ویتامین دی با نمونه‌گیری از خون انجام می‌شود. در طول آزمایش، کارشناس آزمایشگاه یا پرستار، با استفاده از یک سوزن کوچک از شما نمونه خون می‌گیرد. بعد از وارد کردن سوزن، مقدار کمی خون در یک لوله آزمایش یا ویال جمع می‌شود. ممکن است هنگام وارد یا خارج کردن سوزن، کمی احساس سوزش کنید. معمولاً این کار کمتر از پنج دقیقه زمان می‌برد.

آیا قبل از آزمایش آمادگی خاصی لازم دارم‌؟

برای آزمایش ویتامین دی نیاز به آماده‌سازی خاصی نیست.

خطرات این آزمایش چیست؟

انجام آزمایش خون خطر بسیار کمی دارد. ممکن است در نقطه‌ای که سوزن وارد شده، درد یا کبودی جزئی داشته باشید، اما بیشتر علائم به‌سرعت بهبود می‌یابند.

تفسیر نتایج این آزمایش چیست؟

کمبود ویتامین D در آزمایش‌های شما می‌تواند حاکی از موارد زیر باشد:

• دریافت نکردن کافی نور خورشید
• دریافت نکردن مقادیر کافی ویتامین دی در رژیم غذایی
• مشکل در جذب ویتامین دی موجود در غذا

از سوی دیگر، کمبود ویتامین دی می‌تواند ناشی از اختلالات بدن در استفادهٔ نامناسب از این ویتامین و حتی نمایانگر بیماری کلیوی یا کبدی باشد. کمبود ویتامین دی معمولاً با کمک مکمل‌ها یا تغییرات در رژیم غذایی درمان می‌شود.

اگر جواب آزمایش شما نشان داد که سطح ویتامین D در بدن شما بالاست، به احتمال زیاد به دلیل مصرف بیش از حد مکمل ویتامین D (به‌صورت خوراکی یا تزریقی) یا مکمل‌های دیگر است. برای کاهش سطح این ویتامین، باید مصرف این مکمل‌ها را متوقف کنید. مقادیر زیاد ویتامین D می‌تواند به اندام‌ها و عروق خونی شما آسیب برساند. برای تفسیر نتایج آزمایش خود با پزشک خود صحبت کنید.

حتماً پزشک خود را از داروها، ویتامین‌ها یا مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید، آگاه کنید؛ زیرا این داروها می‌توانند بر نتیجهٔ آزمایش شما مؤثر باشند.