معرفی وارفارین
وارفارین نوعی داروی ضد انعقاد یا رقیق‌کنندهٔ خون به شمار می‌رود. این دارو تشکیل لخته‌های خونی را کاهش می‌دهد.
وارفارین همچنین در درمان یا پیشگیری از ایجاد لخته‌های خون در رگ‌ها یا شریان‌ها کاربرد دارد؛ در نتیجه می‌تواند خطر بروز سکته، حملهٔ قلبی و یا سایر بیماری‌های جدی را کم کند.
البته ممکن است پزشک داروی نامبرده را به دلایل دیگر هم تجویز کند که در این راهنمای دارویی ذکر نـشده باشند.
موارد مصرف دارو
- درمان یا پیشگیری از لخته‌های خون
- کاهش احتمال حملهٔ قلبی، سکته و فوت در برخی موارد
پیش از مصرف دارو، باید موارد زیر را به پزشک اطلاع دهید
- درصورتی‌که به وارفارین، هریک از مشتقات آن یا هر نوع دارو، غذا یا مواد دیگر حساسیت دارید، حتماً پزشک معالج خود را مطلع کنید و علائمتان را نیز شرح دهید.
- پزشک خود را در جریان بیماری‌های زمینه‌ای و سایر مشکلات جسمانی خود قرار دهید.
- پزشک یا داروساز خود را دربارۀ کلیۀ داروهای مصرفی خود شامل داروهای نسخه‌ای، داروهای بدون نسخه (OTC)، فرآورده‌های گیاهی، مکمل‌های ویتامین و سایر بیماری‌ها یا مشکلات جسمی خود مطلع کنید. لازم است تا مطمئن شوید که مصرف وارفارین در کنار داروها و مشکلات جسمی دیگر برایتان خطر یا عارضه‌ای ایجاد نکند. از مصرف یا قطع خودسرانۀ دارو یا تغییر دوز مصرفی آن بدون مشورت با پزشک خودداری کنید.
- اگر به بیماری‌ها و مشکلات جسمی زیر مبتلا هستید:
-
- مشکلات عروق خون مانند آنوریسم یا تشریح آئورت
- بیماری‌های مرتبط با خونریزی
- خونریزی مغزی
- کولیت اولسراتیو
- خونریزی معده، روده، مجاری ادراری، نواحی تناسلی و مجرای تنفسی
- بیماری‌های خونی
- عفونت قلب
- پلاکت خون پایین
- آماس حاد پریکارد قلب
- جراحی اخیر چشم، مغز و یا ستون فقرات
- فشار خون بسیار بالا
- بیماری خاص پره اکلامپسی
- تشنج‌های دوران بارداری (اکلامپسی)
- زایمان زودرس
- سقط ناگهانی
- اگر عمل جراحی دارید، با پزشک معالج خود مشورت کنید.
- اگر قرار است بی‌حسی نخاعی و یا درمان نخاعی داشته باشید پزشک خود را مطلع کنید.
- اگر قرار است دارو را مصرف نکنید یا مطابق دستور پزشک، آزمایش خون PT/INR بدهید؛ این آزمایش مدت زمان تشکیل لخته‌های خون را اندازه‌گیری می‌کند.
- اگر در اثر مصرف داروی ضد انعقاد هپارین (Heparin) پلاکت پایین دارید.
- اگر باردار هستید.
مواردی که در طول مصرف دارو باید رعایت کنید
- بدون مشورت با پزشک هیچ دارویی را شروع یا قطع نکنید. هرگز دوز و تعداد نوبت‌های مصرف روزانهٔ دارو را تغییر ندهید.
- به هر فردی از کادر درمان (شامل پزشک، داروساز، دندانپزشک و پرستار) که مراجعه می کنید، در مورد مصرف این دارو اطلاع دهید.
- در صورتی که در طی مصرف وارفارین علائم مشکوکی داشتید، با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
- مراقب باشید صدمه نبینید، زمین نخورید یا دچار حادثه نشوید.
- اگر زمین خوردید، افتادید و یا به سر شما ضربه وارد شد، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. حتی اگر حالتان خوب است، با پزشک معالج‌تان مشورت کنید.
- احتمال دارد ساده‌تر خونریزی کنید. بنابراین مراقب باشید صدمه نبینید. همچنین از مسواک نرم و ریش‌تراش برقی استفاده کنید.
- پیش از مصرف فرآورده‌هایی مانند آسپرین، رقیق‌کننده‌های خون، سیر، جینسینگ، جینکو، ایبوپروفن یا فرآورده‌های مشابه، مسکن‌ها و یا ویتامین E، با پزشک معالج مشورت کنید.
- پیش از مصرف انواع مولتی‌ویتامین، محصولات طبیعی و مکمل‌های غذایی، با پزشک معالج‌تان مشورت کنید؛ چون امکان دارد این فرآورده‌ها حاوی ویتامین K باشند.
- اگر به اسهال، تب و یا عفونت دچار شدید، بلافاصله با پزشک‌تان تماس بگیرید.
- در صورت شروع مصرف دخانیات یا ترک آن، پزشک خود را مطلع کنید. شاید لازم باشد پزشک دوز دارویی شما را تغییر دهد.
- بروز کلسیفیلاکسی (Calciphylaxis) در مصرف‌کنندگان وارفارین گزارش شده است. کلسیفیلاکسی نوعی بیماری پوستی بسیار وخیم است که گاهی جان فرد را هم به خطر می‌اندازد. این بیماری پوستی هم در بیماران مبتلا به مشکلات بسیار وخیم کلیوی رخ داده است و هم در افرادی که این مشکل را ندارند. با پزشک خود مشورت کنید.
- افراد با نژاد آسیایی باید وارفارین را با احتیاط مصرف کنند، چون احتمال بروز عوارض جانبی بیشتری وجود دارد.
روش مصرف دارو
وارفارین را مطابق دستور پزشک معالج خودتان مصرف کنید. اطلاعاتی را که به شما داده شد، کامل بخوانید. دستورالعمل‌ها را با دقت انجام دهید.
- حتی در صورت بهبودی، مصرف وارفارین را طبق تجویز پزشک ادامه دهید. این موضوع در اثربخشی مناسب دارو و کاهش خطر احتمالی خونریزی اهمیت دارد.
- وارفارین را هر روز سر ساعت مشخص مصرف کنید.
شرایط نگه‌داری از دارو
وارفارین را در دمای اتاق و دور از نور قرار دهید. این دارو باید در مکان خشک و دور از رطوبت نگه‌داری شود.
فراموش‌کردن دوز دارو
- دوز فراموش‌شده را بلافاصله پس از یادآوری و همان روز مصرف کنید.
- اگر تا روز بعد به خاطر نیاوردید که دوز فراموش‌شده را مصرف کنید، آن را رها کنید و مصرف دارو را مطابق روال همیشگی از سر بگیرید.
- از مصرف بیشتر از یک دوز وارفارین در همان روز خودداری کنید.
تداخلات دارو
تداخل دارویی
- Streptokinase | استرپتوکیناز
- Tamoxifen | تاموکسیفن
- Urokinase | اوروکیناز
ملاحظات کلی
- در صورت بهبود‌نیافتن یا تشدید علائم پس از مدت زمان مشخص‌شده، با پزشک خود تماس بگیرید.
- در صورت بروز علائم آلرژی (حساسیت) شامل بروز بثورات پوستی؛ کهیر؛ خارش؛ قرمزی، تورم، تاول یا پوسته‌پوسته‌شدن پوست با یا بدون تب؛ خس‌خس سینه؛ احساس تنگی در قفسهٔ سینه یا گلو؛ مشکل در تنفس، بلع و یا تکلم؛ گرفتگی ناهنجار صدا؛ تورم (التهاب) در حفرهٔ دهان، صورت، لب‌ها، زبان یا گلو، با پزشک خود تماس بگیرید.
- وارفارین را حتی اگر بیماری مشابه شما را داشته باشند، به دیگران توصیه نکنید.
- اگر اطلاعات این صفحه پاسخ‌گوی همهٔ سوالات‌تان در مورد این دارو نیست، با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.
- اگر احساس می‌کنید از مقدار تعیین‌شده دارو میزان بیشتری مصرف کرده‌اید، حتماً به پزشک یا داروساز اطلاع دهید.
تأثیر مصرف دارو بر سبک زندگی
مصرف دارو در دوران بارداری
- ممکن است وارفارین به جنین آسیب وارد کند. پیش از مصرف این دارو باید آزمایش بارداری دهید تا مشخص شود که باردار نیستید!
- اگر احتمال بارداری وجود دارد، باید هنگام مصرف وارفارین و تا مدتی پس از قطع این دارو، از روش‌های مؤثر پیشگیری از بارداری استفاده کنید. مدت زمان جلوگیری از بارداری را از پزشک معالج خود بپرسید. همچنین در صورت بارداری، فوری با پزشک خود تماس بگیرید.
- زنان باردار نباید با قرص‌های شکسته یا خردشدهٔ وارفارین تماس پیدا کنند. اگر بانوی باردار قرص شکسته یا خرد‌شده را لمس کرد، باید بلافاصله محل تماس را با آب و صابون شستشو داد.
مصرف دارو در دوران شیردهی
اگر در دوران شیردهی هستید، به پزشک خود بگویید. باید دربارهٔ خطرات احتمالی مصرف دارو در دوران شیردهی بر نوزاد با پزشک مشورت کنید.
ملاحظات دندانپزشکی
- اگر بیمار به مداخلات تهاجمی دندانپزشکی نیاز دارد، مهم است که نتایج آزمایش INR او بررسی شود یا در این مورد با پزشک معالج بیمار صحبت کرد. یکی از نشانه‌های میزان پایداری بیمار در درمان با وارفارین این است که باید چند وقت یکبار آزمایش INR بدهد. اگر این اواخر تعداد آزمایش‌های خون بیمار زیاد بوده است، احتمالاً کنترل کافی روی رژیم دارویی بیمار در مصرف وارفارین وجود ندارد. به طور کلی، اگر نتیجهٔ آزمایش INR بین ۲ تا ۳ باشد، جراحی امکان‌پذیر است.
- هنگام تجویز آنتی‌بیوتیک برای مصرف‌کنندگان وارفارین باید تداخلات دارویی را ارزیابی کرد. اگر بیمار برای تسکین درد به مصرف دوز قابل توجهی از استامینوفن در چند روز پیاپی نیاز دارد، باید دربارهٔ اثرات استامینوفن روی وارفارین (افزایش INR) به او آموزش داده شود.
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی روی INR تأثیر نمی‌گذارد اما خطر احتمالی خونریزی در طول مصرف وارفارین افزایش پیدا می‌کند.
- عوارض جانبی اصلی مرتبط با دهان و دندان: خونریزی، زخم‌های دهانی و ازدست‌دادن حس چشایی. نشانه‌های مصرف بیش از حد وارفارین احتمالاً ابتدا در خونریزی بافت لثه ظاهر می‌شود. از این رو، اقدامات احتیاطی هنگام درمان‌های دندانپزشکی را بخوانید.
- توصیه می‌شود پیش از جراحی با پزشک معالج خود مشورت کنید که وارفارین را تجویز کرده است؛ شاید دوز مصرفی را به طور موقت کاهش دهد یا مصرف دارو را برای مدت کوتاهی قطع کند. بیماران سکته‌ای باید مصرف دارو را در طی مداخلات دندانپزشکی ادامه دهند؛ برخی مطالعات نشان می‌دهند که بعید است وارفارین ریسک خونریزی را بیشتر کند.
وارفارین و کشیدن دندان
یکی از مطالعات جدید، میزان خونریزی هنگام کشیدن دندان را در دو گروه بیماران مقایسه کرد. گروه اول بیمارانی بودند که مصرف وارفارین را همچنان ادامه دادند و گروه دوم مصرف دارو را قطع کردند. همهٔ بیماران به بیماری عروق کرونر مبتلا بودند. خونریزی میان افرادی که مصرف وارفارین را ادامه دادند و افرادی که مصرف این دارو را قطع کردند، تفاوت چشمگیری نداشت.
هموستازی و تشکیل پلاکت موضعی در حفرهٔ جای کشیدن دندان و محل بخیه‌ها نیز با موفقیت رخ داد.
مصرف همزمان آنتی‌بیوتیک
پژوهش در این زمینه نشان می‌دهد که مصرف آنتی‌بیوتیک ریسک خونریزی را حداقل دو برابر افزایش می‌دهد و بیمار به بستری در بیمارستان احتیاج پیدا می‌کند. آنتی‌بیوتیک‌های بررسی‌شده شامل ماکرولید، کینولون، کوتریموکسازول، پنی‌سیلین و سفالوسپورین با افزایش خطر خونریزی همراه بودند.
همچنین مصرف ضد قارچ‌های آزول (فلوکونازول، کتوکونازول یا میکونازول) هنگام مصرف وارفارین خطر احتمالی خونریزی را چهار برابر می‌کند.
رژیم غذایی
- اگر اکثر اوقات آبمیوه یا میوهٔ گریپ‌فروت می‌خورید، با پزشک معالج خود مشورت کنید.
- برخی مواد غذایی می‌توانند بر سطح PT/INR اثر بگذارند. از برنامهٔ غذایی‌ای پیروی کنید که پزشک و یا کادر درمان به شما تجویز کرده است.
- اثر داروهای ضد انعقاد ممکن است هنگام مصرف غذاهای سرشار از ویتامین K کاهش پیدا کند.
- احتمال دارد ویتامین E تأثیر وارفارین را افزایش دهد.
- دربارهٔ میزان مصرف ویتامین K در برنامهٔ غذایی خود با پزشک مشورت کنید. ویتامین K ممکن است اثربخشی این دارو را تغییر دهد. البته نباید مصرف غذاهای حاوی این ویتامین را حذف کنید اما لازم است مقدار مصرف ویتامین K در رژیم غذایی هر روزهٔ شما یکسان باشد. بسیاری از غذاها مانند سبزیجات برگ‌دار سبز، بروکلی، جگر و برخی روغن‌های نباتی حاوی ویتامین K هستند. از پزشک خود فهرست غذاهای دارای این ویتامین را بگیری
مدیریت: از یک رژیم غذایی ثابت پیروی کنید؛ پیش از ایجاد تغییرات در رژیم غذایی با همان پزشکی مشاوره داشته باشید که دارو را تجویز کرده است. وارفارین را هر روز رأس ساعت مشخص استفاده کنید.
اشکال و دوز دارویی
- قرص ۵ میلی‌گرم
- قرص ۳ میلی‌گرم
- قرص ۱ میلی‌گرم
بدون دیدگاه