قرص‌های ضد بارداری و ابتلا به افسردگی در زنان

بر طبق پژوهش‌ جدید، قرص‌های ضد بارداری به‌خصوص در دو سال اول مصرف، خطر ابتلا به افسردگی را افزایش می‌دهند. حتی مصرف این داروها در سنین نوجوانی هم احتمال ابتلا به افسردگی در آینده را بیشتر می‌کند. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که مصرف داروهای ضد بارداری پیش از ۲۰ سالگی، احتمال بروز علائم افسردگی را تا ۱۳۰درصد افزایش داده است اما تنها ۹۲درصد از زنانی که پس از ۲۰ سالگی این داروها را استفاده کرده بودند، علائم افسردگی را تجربه کرده‌اند.
همچنین پس از دو سال اول مصرف قرص‌های ضد بارداری، بروز افسردگی کاهش می‌یابد اما در نوجوانان حتی قطع مصرف این داروها هم خطر ابتلا به افسردگی را کاهش نداده است. پیش از پژوهش کنونی، مشخص نبود که بروز علائم افسردگی در اثر مصرف قرص‌های هورمونی ضد حاملگی در نوجوانان و بزرگسالان یکسان یا متفاوت است.
مطالعات بالینی پیشین نشان می‌داد که عوارض مصرف قرص‌های پیشگیری از بارداری روی خلق و خو بسیار کم یا بدون عارضه است اما پژوهشگران در نظر نگرفته بودند که فرد قبلاً هم از این قرص‌ها استفاده کرده باشد.

پژوهش جدید

هدف از انجام این پژوهش، پیش‌بینی میزان ابتلا به افسردگی بر اساس زمان اولین دورهٔ مصرف داروهای پیشگیری از بارداری بود. پژوهشگران قصد داشتند تا خطرات آتی مصرف این داروها را هم شناسایی کنند.
محققان توانستند با تحلیل پرسشنامه‌های سلامت روان، خطر ابتلا به افسردگی دختران نوجوان و زنان بزرگسال را در دو سال اول مصرف این داروها تخمین بزنند. در تعیین عوارض مصرف قرص‌های ضد حاملگی، زمان اولین مصرف نیز در نظر گرفته شد که در دو زیرمجموعهٔ پیش یا پس از ۲۰ سالگی طبقه‌بندی شده بودند.

دختران نوجوان احتیاط کنند!

قرص‌های ضد بارداری، دختران نوجوان را بیش از همهٔ گروه‌های سنی در معرض خطر ابتلا به افسردگی قرار می‌دهد.
بر اساس این مطالعه، زنانی که در سنین نوجوانی داروهای ضدبارداری خوراکی مصرف کرده بودند، علائم افسردگی را بسیار بیشتر از سایرین تجربه کرده‌اند؛ یعنی بیش از زنانی که هرگز قرص ضد حاملگی استفاده نکرده بودند یا مصرف را در بزرگسالی شروع کرده بودند.
اگرچه میزان بروز علائم افسردگی در هر دو گروه نوجوانان و بزرگسالان طی دو سال ابتدای مصرف قرص‌های ضد حاملگی بیشتر است، عوارض این داروها در دختران نوجوان بیشتر به چشم می‌آید.

تداوم مصرف قرص ضد بارداری و افسردگی

طبق پژوهش احتمال ابتلا به افسردگی در زنانی که دائما از قرص‌های ضد بارداری مصرف می‌کنند، سیر صعودی دارد. همچنین زنانی که سابقهٔ مصرف داروهای ضد بارداری خوراکی را دارند، در تمام طول زندگی بیشتر از سایر زنان در معرض خطر بروز علائم افسردگی هستند‌.
به طور کلی، پژوهش کنونی تأیید می‌کند که مصرف داروهای ضدبارداری خوراکی می‌تواند باعث افزایش خطر ابتلا به افسردگی شود.

محدودیت‌های پژوهش

یکی از محدودیت‌های این پژوهش جامعهٔ آماری شرکت‌کنندگان است که سالم‌تر از جمعیت کلی زنان بودند. بنابراین تعمیم‌ نتایج به همهٔ زنان خالی از اشکال نخواهد بود.
همچنین امکان دارد جمع‌آوری داده‌ها با سوگیری همراه باشد. از آن‌جایی که، پاسخ شرکت‌کنندگان دربارهٔ گذشته بود، احتمال دارد که گزارش آنان همراه با خطا هم بوده باشد زیرا هنگامی که شرکت‌کنندگان دربارهٔ گذشته پاسخ می‌دهند، باید به حافظهٔ خود تکیه کنند. هر شخص گذشته را به شکل متفاوتی به خاطر می‌آورد، پس ممکن است خانم ها پاسخ‌های یکسان ندهند.
لازم به ذکر است که پژوهشگران دلایل مصرف قرص‌های ضد بارداری را در بررسی‌های خود در نظر نگرفتند. گاهی قرص‌های ضد بارداری برای سندروم پیش از قاعدگی (PMS) تجویز می‌شوند که یکی از اختلالات خلقی اصلی خانم‌ها در سنین باروری به حساب می‌آید. توجه به این موضوع می‌توانست تغییرات محسوسی در نتایج تحقیق ایجاد کند.
به علاوه، داده‌ها به روش مشاهده‌ای جمع‌آوری شدند، پس نمیتوان علائم افسردگی شرکت‌کنندگان را به طور قطع به مصرف داروهای ضد بارداری خوراکی نسبت داد.

در پایان

اگرچه اشکالاتی به پژوهش دربارهٔ بروز علائم افسردگی بر اثر مصرف قرص‌های ضد بارداری وارد می‌شود، اما یافته‌های مفیدی را در اختیار ما قرار می‌دهد. برای نمونه عوارض داروهای پیشگیری از بارداری در دختران نوجوان بسیار بیشتر از زنان بزرگسال است‌. بنابراین باید از مصرف خودسرانهٔ این داروهای هورمونی خودداری کرد و باید حتماً با مشورت پزشک معالج مورد استفاده قرار بگیرند.
مبتلایان به افسردگی گاهی تا مرز خودکشی پیش می‌روند، پس لازم است دارویی که می‌تواند به بروز این اختلال خلقی منجر شود با نهایت احتیاط و آگاهی مصرف شود.