فوقتخصص غدد و متابولیسم (اندوکرینولوژیست) کیست؟
پزشک فوقتخصص غدد و متابولیسم یا اندوکرینولوژیست (Endocrinologist) در زمینهٔ بیماری‌های غدد درون‌ریز، هورمون‌ها و متابولیسم (اندوکرینولوژی) تبحر دارد. فوق‌خصص غدد و متابولیسم می‌تواند بیماری‌های غدد درون‌ریز را تشخیص داده و برای کنترل و درمان آن‌ها، دارو تجویز کند.
فوقتخصص غدد درون‌ریز و متابولیسم چه کاری انجام می‌دهد؟
پزشک فوق تخصص غدد درون‌ریز و متابولیسم می‌تواند بیماری گوناگون مربوط به دستگاه غدد درون‌ریز را تشخیص داده و معالجه کند.
فوقتخصص غدد و متابولیسم چه بیماری‌هایی را درمان یا به پیشگیری از آن‌ها کمک می‌کند؟
از جمله مهم‌ترین بیماری‌هایی که توسط فوقتخصص بیماری‌های غدد تشخیص و درمان می‌شوند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- دیابت (اعم از نوع ۱ و ۲)
- بیماری‌های تیروئید (مانند کم کاری و پرکاری تیروئید)
- بیماری‌های مرتبط با رشد و عملکرد جنسی
- تومورها و سرطان‌های غدد درون‌ریز (پس از تشخیص بیمار به فوقتخصص خون و سرطان ارجاع داده می‌شود)
دیابت و سایر بیماری‌های متابولیک
فوقتخصص غدد درون‌ریز در زمینهٔ درمان و برنامه‌های کنترل اختلالات و بیماری‌های متابولیک تخصص دارد. یکی از رایج‌ترین اختلالات متابولیک، دیابت (بیماری قند خون) نام دارد. انواع دیابت‌ها و بیماری‌های متابولیک شامل موارد زیر می‌شوند:
دیابت نوع ۱
حملهٔ خود‌ایمنی (اتوایمیون) باعث می‌شود تا غدهٔ پانکراس (لوزالمعده) تولید انسولین را متوقف کند.
دیابت نوع ۲
بدن از انسولین تولیدی پانکراس به خوبی استفاده نمی‌کند.
دیابت بارداری
دیابت موقتی در طول بارداری
سندروم متابولیک
مجموعه‌ای از چند اختلال مانند افزایش دور کمر، افزایش چربی و قند خون و افزایش فشار خون
چاقی
بالاتر‌بودن شاخص تودهٔ بدنی (BMI) از حد نرمال
بیماری‌های تیروئید
فوقتخصص غدد و متابولیسم می‌تواند بیماری‌های مرتبط با تیروئید را درمان کند. منظور از بیماری‌های تیروئید، کلیهٔ اختلالات و مشکلاتی است که باعث می‌شود تا میزان مناسب هورمون‌ها در غدهٔ تیروئید تولید نشود. بیماری‌های مختلفی شامل موارد زیر بر عملکردهای غدهٔ تیروئید تأثیر می‌گذارند:
گواتر
غدهٔ تیروئید بزرگ می‌شود.
بیماری گریوز
این بیماری خود ایمنی باعث پرکاری تیروئید می‌شود.
بیماری هاشیموتو
این بیماری خود ایمنی به کم‌کاری تیروئید منجر می‌شود.
کم‌کاری تیروئید
سطح پایین هورمون تیروئید
پرکاری تیروئید
سطح بالای هورمون تیروئید
تیروئیدیت
التهاب تیروئید
بیماری‌های تیروئید مربوط به بارداری
توده‌های تیروئید
ندول تیروئید
رشد غیر‌طبیعی سلول‌های غدهٔ تیروئید باعث ایجاد ندول یا گره در بافت این غده می‌شود.
بیماری‌های مرتبط با رشد، عملکرد جنسی و زاد و ولد
هورمون‌های متعددی در رشد، عملکرد جنسی و زاد و ولد نقش دارند. پزشک فوقتخصص غدد درون‌ریز، رشد و متابولیسم می‌تواند بیماری‌های مرتبط با هورمون‌های جنسی را درمان کند:
- آمنوره (نداشتن قاعدگی)
- اختلال در نعوظ
- کمبود تولید هورمون رشد
- افزایش بیش از حد تولید هورمون رشد (آکرومگالی و ژیگانتیسم)
- ژنیکوماستی (بزرگی بافت سینه در مردان)
- ناباروری هورمونی
- هیپوگنادیسم یا کم‌کاری غده‌های جنسی (تستوسترون پایین یا سطوح پایین استروژن)
- کیست‌های تخمدان
- اختلالات یائسگی
- سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
- سندرم پیش از قاعدگی (PMS)
- اختلالات هورمونی جنسی
چه زمانی باید به فوقتخصص غدد و متابولیسم مراجعه کرد؟
فوقتخصص غدد و متابولیسم در زمینهٔ غدد درون‌ریز و بیماری‌های آن‌ها تخصص و تبحر دارد. اگر پزشکی در معاینات اولیه، بیماری غدد درون‌ریز را تشخیص دهند، امکان دارد بیمار را به فوقتخصص غدد و متابولیسم ارجاع دهند تا در کنترل بیماری به او کمک کند، به ویژه که بسیاری از بیماری‌های غدد درون‌ریز مزمن (مادام‌العمر) هستند.
هم‌چنین اگر مشکوک به مشکلات هورمون‌های خاص باشید، احتمال دارد پزشک معالج اولیهٔ شما رل برای تشخیص و درمان مناسب به فوقتخصص غدد و متابولیسم ارجاع دهد.
گاهی پزشکان فوقتخصص غدد یکی از اعضای تیم پزشکی درمان برخی بیماری‌های خاص مانند سرطان یا مشکلات باروری هم هستند.
هنگام مراجعه به فوقتخصص غدد و متابولیسم چه اتفاقی می‌افتد؟
پزشک فوقتخصص غدد و متابولیسم احتمالاً پرسش‌هایی دربارهٔ سابقهٔ پزشکی، داروهای مصرفی و علائم کنونی‌تان از شما پرسیده شود. هم‌چنین امکان دارد پزشک معاینهٔ بالینی هم انجام دهد.
بدون دیدگاه