اطلاعات عمومی
کمر درد چیست؟
کمر درد (Back Pain) یک بیماری بسیار شایع و یکی از مهم ترین دلایل مراجعه بیماران به پزشک است. دلایل متفاوتی برای کمر درد وجود دارد از یک اتفاق رایج مثل کشیدگی عضلانی گرفته تا یک بیماری زمینه‌ای مانند سنگ کلیه یا اندومتریوز.
کمردرد معمولا بر اساس مدت زمان علائم در سه دسته حاد (کمتر از 6 هفته)، تحت حاد (6 هفته تا 3 ماه) و مزمن ( بیشتر از 3 ماه قرار می‌گیرد).
درد در ناحیۀ کمر ممکن است دردی آزاردهنده باشد یا در بدترین حالت فرد نتواند این درد را تحمل کند.
بسیاری از مردم به علت کمر درد شغل خود را از دست می‌دهند. تحقیقات نشان می‌دهد حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد از مردم ایالات متحده در زمان‌هایی از زندگی خود دچار کمردرد می‌شوند
علائم و نشانه‌ها
کمردرد در افراد مختلف با علائم متفاوت بروز پیدا می‌کند و از درد عضلانی گرفته تا تیر کشیدن، سوزش یا درد خنجری، در فرد مبتلا متفاوت است. علاوه بر این، درد کمر ممکن است به ساق پا منتقل شود و مشکلاتی را مثل محدود شدن حرکاتی نظیر خم شدن، چرخش، بلند کردن، ایستادن یا راه رفتن ایجاد کند.
عوامل مؤثر در ابتلا
با افزایش سن احتمال ابتلا به کمر درد بیشتر می‌شود. مهم ترین دلایل بروز کمردرد عبارتند از:
- نداشتن تحرک و ورزش‌نکردن
- ابتلا به برخی از سرطان‌ها یا روماتیسم
- اضافه وزن
- استفاده از مهره‌های کمر به جای پاها هنگام بلند کردن وسایل سنگین از روی زمین
- اضطراب یا افسردگی
- استعمال سیگار یا سایر دخانیات
- ژنتیک
علائم هشدار
در صورتی که کمردرد بیمار همراه با علائم زیر است بهتر است هر چه زودتر به پزشک یا اورژانس مراحعه کند.
- کمردرد پس از آسیب دیدگی یا ضربه (تروما)
- بی اختیاری ادرار یا مدفوع یا احتباس ادرار
- ضعف عضلانی
- درد شبانه، تعریق، تب و کاهش وزن
- شروع کمردرد پس از 70 سالگی
- سابقه سرطان
- نقص ایمنی و مصرف طولانی مدت کورتون‌ها
تشخیص
بررسی‌های بالینی
پس از مراجعه به پزشک، بیمار معاینه شده و توانایی او برای نشستن، ایستادن، راه رفتن و بلند کردن پاها ارزیابی می‌شود. همچنین ممکن است پزشک از بیمار بخواهد درد خود را در مقیاس صفر تا 10 ارزیابی کند و سپس در رابطه با این درد با او صحبت می‌کند.
این ارزیابی‌ها به تعیین اینکه منشاء اصلی درد کدام قسمت است و بیمار تا چه میزانی می‌تواند حرکت کند تا در ناحیۀ کمر خود احساس درد نداشته باشد، مورد بررسی قرار می‌گیرند؛ همچنین پزشک با معاینه می‌تواند اسپاسم عضلانی را تشخیص دهد. پزشکان در این رابطه می‌توانند دلایل اصلی کمر درد را تشخیص دهند.
بررسی‌های آزمایشگاهی
آزمایشات خون
آزمایش خون می‌تواند به تعیین اینکه آیا عفونت یا مشکل دیگری وجود دارد که ممکن است باعث کمردرد شوند، کمک می‌کند.
بررسی‌های تصویربرداری
رادیوگرافی
تصویربرداری به کمک اشعه ایکس کمک می‌کند تا هم‌راستایی استخوان‌های بیمار مورد بررسی قرار بگیرند و این موضوع که آیا او به بیماری آرتروز یا شکستگی استخوان دچار شده است یا نه، مورد بررسی قرار می‌گیرد.
MRI و سی‌تی اسکن
امآرآی یا سی‌تی اسکن این امکان را در اختیار پزشک قرار می‌دهد تا مشکلاتی مانند فتق، دیسک، اختلالات استخوانی، عضلات، بافت‌ها، تاندون‌ها، اعصاب، رباط‌ها و رگ‌های خونی را تشخیص دهد.
بااین‌حال، سی تی اسکن فقط استخوان‌ها را نشان می‌دهد و دیسک و تاندون‌ها را نشان نمی‌دهد. برای مشاهدهٔ دیسک و تاندون‌ها باید از امآرآی استفاده کرد.
اسکن هسته‌ای استخوان
اسکن استخوان در موارد نادر توسط پزشکان توصیه می‌شود. این آزمایش برای تشخیص تومورهای استخوانی یا شکستگی‌های ناشی از پوکی استخوان یا عفونت، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
الکترومیوگرافی
الکترومیوگرافی یا نوار عصب عضله برای بررسی پاسخ عضلات فرد بیمار انجام می‌شود. این آزمایش می‌تواند فشردگی عصب ناشی از دیسک یا باریک شدن کانال نخاعی ( تنگی کانال نخاع) را تأیید کند.
درمان
بسته به نوع کمر درد بیمار، پزشک ممکن است موارد زیر را توصیه کند:
درمان دارویی
مسکن‌های بدون نسخه
انواع داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و سلکوکسیب و حتی استامینوفن به بهبود کمر درد کمک می‌کنند. این داروها لازم است دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف شوند. استفادۀ بیش از حد این داروها عوارض جانبی جدی به‌همراه دارند. از سوی دیگر ممکن است علائم سایر بیماری‌ها را بپوشانند و با تشخیص دیرهنگام، لطمات جبران ناپذیری به بیمار وارد کند.
شل کننده‌های عضلانی
اگر کمر درد خفیف تا متوسط با تجویز مسکن‌های بدون نسخه بهبود نیافت، ممکن است پزشک یک شل کنندۀ عضلانی نیز تجویز کند. استفاده از شل کننده‌ها عوارضی مانند سرگیجه و خواب آلودگی به‌همراه دارند.
مسکن‌های موضعی درد
کرم، ژل و برخی پمادها و چسب‌ها می‌توانند به تسکین درد کمر کمک کنند.
داروهای ضد درد مخدر
داروهای حاوی مخدر ممکن است برای مدت کوتاهی با نظارت دقیق پزشک تجویز شوند.
داروهای ضد افسردگی
تحقیقات انجام‌شده نشان می‌دهد که برخی از داروهای ضد افسردگی مستقل از تأثیر آن‌ها بر درمان افسردگی می‌توانند، کمردرد مزمن را تسکین دهند.
درمان غیردارویی
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی یکی از مهم ترین اقدامات در کاهش درد کمر به خصوص ناشی از سیاتیک است. یک فیزیوتراپ می‌تواند با تجویز تمریناتی برای افزایش انعطاف‌پذیری، تقویت عضلات پشت و شکم، باعث بهبود وضعیت بیمار شود. استفادۀ منظم از این تکنیک‌ها به جلوگیری از بازگشت کمر درد کمک می‌کند. همچنین فیزیوتراپیست‌ها دربارهٔ نحوۀ انجام حرکات اصلاحی کمر درد برای جلوگیری از تشدید علائم درد در حین فعالیت‌ها آموزش لازم را می‌دهند.
جراحی
اگر درد بیمار بسیار شدید است و باعث ایجاد درد در نواحی ساق پا یا ضعف عضلانی پیشرونده ناشی از فشرده‌سازی عصب می‌شود، احتمالاً جراحی می‌تواند انتخاب مناسبی باشد. این روش معمولاً برای دردهای مربوط به مشکلات ساختاری مانند تنگی ستون فقرات (تنگی کانال) یا دیسک که به درمان‌های دیگر پاسخ نداده است، اختصاص دارد. در حالت کلی جراحی کمر درد هنگامی انجام می‌شود که سایر روش‌ها نتیجهٔ مطلوبی به‌همراه نداشته باشند.
تزریق کورتون
اگر اقدامات دیگر باعث تسکین درد بیمار نشود و این درد به پاها هم سرایت کند، ممکن است پزشک یک کورتون را که ضد التهابی قوی است به‌همراه یک داروی بی‌حس کننده به فضای اطراف نخاع ( فضای اپیدورال) تزریق کند. تزریق کورتون به کاهش التهاب اطراف ریشه‌های عصبی کمک می‌کند؛ اما در این روش تسکین درد معمولاً تنها یک یا دو ماه طول می‌کشد.
نوروتومی با فرکانس رادیویی (رادیوفرکوئنسی)
در این روش یک سوزن ظریف از طریق پوست بیمار وارد بدن می‌شود و نوک آن نزدیک ناحیه‌ای که احساس درد می‌کند، قرار می‌گیرد. سپس امواج رادیویی از طریق سوزن عبور می‌کنند تا به اعصاب مجاور آسیب برسانند. این روش در رساندن سیگنال‌های درد به مغز اختلال ایجاد می‌کند و باعث می‌شود بیمار درد کمتری را احساس کند.
کاشت محرک‌های عصبی
دستگاه‌هایی که زیر پوست بیمار کاشته می‌شوند می‌توانند تکانه‌های الکتریکی را به اعصاب محل درد برسانند تا سیگنال‌های درد را مسدود کنند.
زندگی با کمر درد
خودمراقبتی
از انجام حرکاتی که باعث پیچش یا فشار در کمر می‌شوند، خودداری کنید. لازم است در طول روز از روش‌های مناسبی برای حرکت دادن بدن خود استفاده کنید؛ این حرکت‌ها عبارتند از:
ایستادن اصولی
اگر لازم است مدت زمان طولانی در حالت ایستاده بمانید، استفاده از یک زیرپایی برای گذاشتن پا روی آن کمک می‌کند تا فشار زیادی از روی کمر شما برداشته شود.
نشستن استاندارد
برای نشستن صندلی‌ای را انتخاب کنید که پشتی خوبی داشته و دارای تکیه گاه مناسب برای قرار گرفتن دست‌ها باشد. قرار دادن یک بالش یا حوله در قسمت گودی پشت شما می‌تواند به حفظ منحنی طبیعی کمر کمک کند. زانوها و باسن خود را در یک سطح نگه‌دارید. لازم است حداقل هر نیم ساعت یکبار موقعیت خود را تغییر دهید.
بلند کردن هوشمندانه اجسام
در صورت امکان از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید. اگر لازم است وسیلۀ سنگینی را بلند کنید، اجازه دهید پاهایتان به‌جای مهره‌های کمر این کار را انجام دهند. هنگام بلند کردن اجسام، پشت خود را صاف نگه دارید و بدون پیچش و فقط به کمک زانوها خم شوید. بهتر است برای بلند کردن اجسام سنگین از یک فرد کمک بگیرید.
ورزش
ورزش‌هایی که به بهبود کمر درد کمک می‌کنند مواردی مانند پیاده‌روی، شنا یا استفاده از دوچرخۀ ورزشی هستند. همچنین در برخی مواقع یوگا می‌تواند به کاهش کمر درد کمک کند. انتخاب فعالیتی که باعث ایجاد حس خوب در بیمار شود، می‌تواند به درمان او کمک کند.
یوگا
یوگا انواع مختلفی دارد که انجام تمرینات تنفسی و تکنیک‌های تمدد اعصاب مرتبط با آن، انتخاب مناسبی برای درمان این بیماری خواهند بود. یوگا با با کشش عضلات باعث تقویت آن‌ها می‌شود و وضعیت کلی بدن را بهبود می‌بخشد. البته در برخی از موارد با تشدید درد لازم است تعدادی از حالت‌ها و تمرینات مورد بازبینی قرار بگیرند. حرکات یوگا برای کمر درد باید زیرنظر پزشک و فرد متخصص انجام شوند.
پیشگیری
ممکن است بیمار با بهبود وضعیت بدنی خود و یادگیری تمرینات لازم از بروز کمردرد یا پیشرفت آن جلوگیری کند. برای اینکه کمر خود را سالم و قوی نگه دارید لازم است موارد زیر را رعایت کنید:
ورزش
فعالیت‌های هوازی منظم که باعث ایجاد فشار در کمر نشوند، می‌توانند قدرت و استحکام این ناحیه از بدن را افزایش دهند و باعث عملکرد بهتر عضلات شوند. پیاده‌روی و شنا برای افراد مبتلا به کمر درد انتخاب مناسبی هستند. بیمار لازم است قبل از انجام فعالیت‌های خود با پزشک مشورت کند.
در شرایط حاد کمردرد، استراحت ۲-۱ روز می‌تواند کمک‌کننده باشد، ولی شایان ذکر است که بیمار باید هرچه زودتر پیاده‌روی و فعالیت‌های سبک روزمره را آغاز کند.
افزایش قدرت و انعطاف عضلانی
تمرینات عضلات شکم و پشت باعث تقویت ماهیچه‌ها شده و به حالت دادن آن‌ها کمک می‌کند.
حفظ وزن متعادل
اضافه وزن، عضلات پشت و کمر را تحت فشار قرار می‌دهد. اگر به اضافه وزن مبتلا هستید، کاهش وزن می‌تواند از کمردرد جلوگیری کند.
ترک سیگار
سیگار کشیدن خطر ابتلا به کمر درد را افزایش می‌دهد. این خطر رابطۀ مستقیمی با تعداد سیگار‌های مصرفی افراد در طول روز دارد، هرچقدر این تعداد افزایش یابد خطر ابتلا به کمر درد بیشتر می‌شود.
سلامت روان
برخی از افراد در طول بیماری خود متوجه می‌شوند که کاهش استرس به کمک ذهن‌آگاهی به آن‌ها کمک می‌کند تا شرایط بهتری در این بیماری داشته باشند. به‌طور مثال، انجام دادن تمرین‌های گروهی مانند مدیتیشن به کنترل یا کاهش استرس و اضطراب کمک می‌کنند. در این رابطه با پزشک خود مشورت کنید. درمان‌های دیگری نیز وجود دارند که بیمار می‌تواند با استفاده از آن‌ها کمر درد خود را تسکین دهد.
بدون دیدگاه