آیا مصرف قرص ضد بارداری و سکته مغزی مرتبط هستند؟ + ۵ نکته مهم

زمان مطالعه: 5 دقیقه

شاید شما هم شنیده باشید که  قرص ضد بارداری و سکته مغزی به هم مرتبط هستند و مصرف قرص‌های جلوگیری از بارداری می‌تواند خطر احتمالی بروز سکته را افزایش دهد. تصور این موضوع، ترسناک است اما دقیقاً چه ارتباطی بین قرص ضد بارداری و سکته مغزی وجود دارد؟ احتمال سکته چقدر بیشتر می‌شود؟ و تا چه حد باید راجع به مصرف قرص ال دی و سکته مغزی نگران باشیم؟

پزشکان به خانم‌ها اطمینان می‌دهند که ارتباط میان قرص ضد بارداری و سکته مغزی بسیار اندک است.

سالانه حدود ۸ مورد سکته در میان ۱۰۰،۰۰۰ نفر از زنان مصرف‌کنندهٔ قرص‌های جلوگیری از بارداری رخ می‌دهد.

پزشک‌ها برای تجویز قرص‌های جلوگیری از بارداری، تمام جنبه‌های مصرف آن‌ها را درست مانند سایر داروها می‌سنجند و مزایا و خطرات این قرص‌ها درنظر گرفته می‌شود.

برای تصمیم‌گیری دربارهٔ استفاده از این روش پیشگیری از بارداری و کسب اطلاعات راجع به ارتباط مصرف قرص های ضد بارداری و خطر سکته مغزی، مطلب امروز اکسون‌لایف را بخوانید.

در این مقاله، نظر پزشکان را دربارهٔ ارتباط میان قرص های ضد بارداری و خطر سکته مغزی خواهیم خواند.

نکته ۱ | همهٔ روش‌های هورمونی جلوگیری از بارداری حاوی استروژن نیستند!

برخی از قرص‌های پیشگیری از بارداری و مواردی مانند آمپول، آی.یو.دی. هورمونی و کاشت بازو حاوی پروژستین  (یک نوع پروژسترون ساختنی) هستند.

اما این پرسش به ذهن می‌رسد که چرا میان استروژن موجود در قرص های ضد بارداری و سکته مغزی  ارتباط مستقیم وجود دارد اما سایر هورمون‌ها این عوارض را ندارند؟

ممکن است به نوعی از استروژن مربوط باشد که تقریباً در همهٔ قرص‌های پیشگیری از بارداری وجود دارد که اتینیل‌استرادیول (Ethinylestradiol) است. این ترکیب دارویی در سایر اشکال هورمونی پیشگیری از بارداری مانند چسب ضدبارداری و حلقهٔ واژینال نیز وجود دارد.

قرص ضد بارداری و لخته شدن خون

متخصصان احتمال می‌دهند که اتینیل‌استرادیول بیشتر از انواع دیگر استروژن باعث ایجاد لخته‌های خون می‌شوند؛ این نوع استروژن، سنتز برخی از پروتئین‌های مؤثر بر تشکیل لخته را در کبد تغییر می‌دهند.

اما تأثیر استروژن طبیعی و سایر هورمون‌ها بر انعقاد خون کمتر است. لخته خون بعد از خوردن قرص ال دی رخ می‌دهد که حاوی اتینیل‌استرادیول است. بنابراین استفاده از روش‌های هورمونی پیشگیری از بارداری که فقط حاوی پروژستین هستند، برای زنان مستعد سکته ایمن‌تر است.

نکته ۲ | بعضی از بانوان نباید از قرص‌های پیشگیری از بارداری استفاده کنند!

در برخی موارد، خطرات مصرف قرص‌های جلوگیری از بارداری بیشتر از مزایای آن است. برای نمونه، خطر سکته در بانوانی که میگرن همراه با آئورا یا هالهٔ دارند، در صورت مصرف قرص‌های استروژنی بیشتر است؛ هشدار حسی پیش از شروع حملات میگرن، آئورا یا اورا (Aura) نامیده می‌شود.

بسیاری از پزشکان ترجیح می‌دهند تا جانب احتیاط را دربارهٔ تجویز قرص‌های ضد حاملگی حاوی استروژن نگه دارند و این داروها را برای زنان مبتلا به میگرن همراه با اورا تجویز نمی‌کنند.

معمولاً سایر روش‌های پیشگیری مانند قرص‌های حاوی پروژستین، روش‌های هورمونی بدون استروژن (مانند آی یو دی هورمونی) و سایر اشکال غیر هورمونی جلوگیری مانند (آی یو دی مسی) در این بیماران کاربرد دارد.

البته اگر به میگرن همراه با اورا مبتلا هستید و سایر روش‌های پیشگیری از بارداری برای شما مناسب نیست، بهتر است با پزشک معالج خود مشورت کنید.

لازم است تا روشی را انتخاب کنید که با زندگی شما تناسب داشته باشد و به‌طور مؤثر از حاملگی جلوگیری می‌کند.

قرص‌های ضد باردرای روی بروز سکته در بانوانی که سیگار می‌کشند، فشار خون بالا دارند و یا به اختلال انعقادی خون مبتلا هستند، تأثیر بسیار زیادی دارد. برای همین است که پزشکان احتمالاً اشکال پیشگیری از بارداری فاقد استروژن را توصیه کنند.

نکته ۳ | استروژن با دوره‌های منظم قاعدگی مرتبط است.

شاید کنجکاو شده باشید که چرا با وجود ارتباط مستقیم میان استروژن قرص ضد بارداری و سکته مغزی، این هورمون همچنان در بعضی اشکال پیشگیری از بارداری وجود دارد!

مهمترین دلیل این است که استروژن باعث کاهش شایع‌ترین عوارض جانبی روش‌های هورمونی ضد حاملگی مانند خونریزی و لکه‌بینی مابین دوره‌های قائدگی و آکنه می‌شود.

در روش‌های ضد بارداری که خونریزی را به تأخیر می‌اندازند، تنظیم دوره‌های قاعدگی با استروژن ممکن است. روش‌های هورمونی جلوگیری از بارداری که فقط پروژسترون دارند، باعث لکه‌بینی و خونریزی نامنظم می‌شوند.

خاطرنشان می‌شود اولین بار که هر یک از انواع روش‌های هورمونی پیشگیری از بارداری را به کار می‌گیرید، ممکن است تا زمانی که بدن به مصرف هورمون‌ها عادت می‌کند، به‌طور موقت خونریزی نامنظم داشته باشید.

زنانی که مرتب از قرص‌های ضد بارداری استفاده می‌کنند، پس از توقف استفاده از این روش‌ها با تأخیر قاعدگی و خونریزی نامنظم روبه‌رو می‌شوند.

با گذشت زمان، خونریزی بهبود پیدا می‌کند اگرچه برخی خانم‌های مصرف‌کنندهٔ روش‌های هورمونی پیشگیری از بارداری ترجیح می‌دهند هیچ‌وقت پریود نشوند.

نکته ۴ | استروژن قرص‌های ضد‌‌ بارداری کمتر شده است

متخصصان بر این باورند که ریسک سکته در زنان سالم که قرص ضد حاملگی مصرف می‌کنند کمتر از باور عمومی است. زیرا مطالعات پیشین روی قرص‌های حاوی مقادیر بالاتر استروژن انجام شده‌اند.

در طی دو سه دههٔ گذشته، حوزهٔ روش‌های هورمونی جلوگیری از حاملگی اندکی تحول داشته است. با اینکه این روش‌ها باعث افزایش خطر احتمالی بروز سکته می‌شوند، اما بروز این عارضه ۲۰ سال پیش آشکارتر بود چون مقدار استروژن موجود در قرص‌ها بسیار بیشتر بود.

ارتباط قرص ضد بارداری و سکته مغزی نسبت به گذشته چقدر تغییر کرده است؟ قرص‌های قدیمی حاوی حدود ۵۰ میلی‌گرم استروژن بودند اما ترکیبات جدید بین ۲۰ و ۳۰ میلی‌گرم از هورمون هستند. یک نوع از قرص‌ها فقط حاوی ۱۰ میلی‌گرم است. مقادیر بالاتر از ۵۰ میلی‌گرم استروژن، خطر سکته را به میزان چشمگیری افزایش می‌دهد.

نکته ۵ | قرص‌های پیشگیری از بارداری فواید و خطراتی دارند

این قرص‌ها جدا از تنظیم دوره‌های قاعدگی و پیشگیری از بارداری ناخواسته برای سلامت هم مفید هستند. قرص‌های ضد حاملگی باعث تسکین برخی علائم شایع پریود مانند انقباضات می‌شوند.

همچنبن این قرص‌ها آکنه‌ها را هم از بین می‌برند و از بروز سرطان‌های تخمدان و رحم (یا دیوارهٔ رحم) پیشگیری می‌کنند. احتمال دارد حتی در برابر سرطان روده‌ی بزرگ هم محافظت کنند اما پژوهشگران هنوز در این باره با یکدیگربحث و چالش دارند.

واقعیت این است که مصرف قرص‌های پیشگیری از بارداری مناسب و تحمل‌پذیر هستند و گزینه‌ای محبوب برای اکثر بانوان به شمار می‌روند.

البته برخی خطرات احتمالی بالقوه نیز ممکن است با مصرف این قرص‌ها رخ دهد که باید از آن‌ها آگاه باشید. شاید شنیده باشید که مصرف قرص‌های جلوگیری از بارداری خطر ابتلا به سرطان سینه و سرطان دهانهٔ رحم را اندکی افزایش می‌دهند. این موضوع واقعیت دارد.

تخمین زده می‌شود که قرص‌های پیشگیری از بارداری خطر احتمالی ابتلا به سرطان پستان را در مصرف‌کنندگان فعال حدود ۲۴ درصد بیشتر می‌کنند. البته زنانی که در برهه‌ای از زمان این قرص‌ها را مصرف می‌کرده‌ و سپس قطع کرده‌اند، با خطر کمتر ابتلا به سرطان سینه مواجه هستند.

بیشتر متخصصان بر این باورند که این قرص‌ها عامل تشکیل سرطان‌های جدید نمی‌شوند اما اکثر سرطان‌های سینه در برابر هورمون‌ها مستعد هستند و ترکیب هورمون این قرص‌ها باعث رشد سرطان‌های موجود می‌شود.به زنانی که سرطان سینه داشته اند معمولاً توصیه می شود از قرص‌های پیشگیری از بارداری هورمونی استفاده نکنند.

خطر بروز سرطان دهانهٔ رحم متفاوت است اما هرچه این قرص‌ها به مدت طولانی‌تری مصرف شوند، احتمال بروز این سرطان هم بیشتر می‌شود.

فواید مصرف قرص‌های جلوگیری از بارداری در پیشگیری از سرطان تخمدان و دیوارهٔ رحم (آندومتر) چشمگیر است. این کاهش در سرطان آندومتر ۳۰ درصد و در سرطان تخمدان بین ۳۰ تا ۵۰ درصد است.

نکات مهم ارتباط قرص ضد بارداری و سکته مغزی

متخصصان در این مورد اتفاق نظر دارند که به طور کلی قرص‌های جلوگیری از بارداری ایمن هستند و لازم نیست افزایش ناچیز خطر سکته را  عامل تعیین‌کننده در بیشتر زنان دانست. قطعاً ارتباط قرص ضد بارداری و سکته مغزی موردی نیست که به دلواپسی هرروزهٔ بانوان جوان و سالم تبدیل شود.

اگر از نظر جنسی فعال هستید و امکان دارد باردار شوید اما قصد حاملگی ندارید، فکر خوبی است که دربارهٔ انتخاب بهترین روش پیشگیری از بارداری برای خودتان با پزشک معالج مشورت کنید.

و چه کسی می‌داند! شاید در آینده نزدیک حتی گزینه‌های بیشتری برای جلوگیری از حاملگی زنان در دسترس باشد و حتی قرص‌های پیشگیری از بارداری مختص مردان هم عرضه شوند.