علت سردی دست و پا چیست: گردش خون ضعیف یا سندروم رینود؟

زمان مطالعه: 4 دقیقه

علت سردی دست و پا چیست؟ کاهش دما ممکن است باعث اسپاسم عروق خونی و سردی دست و پا در برخی افراد شود. اگر در مجاورت هوای سرد رنگ‌پریدگی یا سفیدی و کرختی انگشتان دست و پا را تجربه کرده‌اید، ممکن است دچار گردش خون ضعیف باشید. این اولین فرضی است که هنگام بروز این مشکل به ذهن می‌رسد.

تصور کنید بعد از یک پیاده‌روی طولانی در بعدازظهر بهاری یا پاییزی که دمای هوا افت می‌کند، دچار سردی انگشتان دست شوید و دستکش هم همراهتان نباشد. انگشتان سفید و ناخن‌ها آبی‌رنگ می‌شوند. اینجاست که امکان دارد علت سردی انگشتان دست و پا، سندروم رینود یا انقباض شدید رگ‌های خونی و کاهش جریان خون به انگشتان دست و پا  باشد.

سندروم رینود: پدیده‌ای ‌ورای گردش خون ضعیف

بدن در واکنش به قرار‌گرفتن در مجاورت هوای سرد تلاش می‌کند تا دمای مرکزی‌اش را حفظ کند. رگ‌های خون نزدیک سطح پوست منقبض می‌شوند و جریان خون را به عمق بدن هدایت می‌کنند. در صورت ابتلا به سندروم رینود، این فرآیند شدیدتر خواهد بود.

آیا هوای سرد زمستان تنها محرک پدیده رینود است؟

به گفته پزشکان متخصص روماتولوژی، هوای سرد محرک اولیه سندروم رینود به شمار می‌رود. اما این پدیده می‌تواند در تمام طول سال رخ دهد؛ برای مثال هنگامی که از استخر آب گرم خارج می‌شوید، به ساختمانی با کولر روشن می‌روید یا در کنار فریزر روباز فروشگاهی قرار می‌گیرید. حتی تغییرات نامحسوس دمای هوا هم می‌توانند دلیل سردی دست و پا شوند.

سردی دست و پا

هنگام بروز حمله رینود چه اتفاقی می‌افتد؟

هنگام بروز حمله، شریان‌های کوچکی که خون انگشتان دست و پا را تأمین می‌کنند، دچار انقباض متناوب می‌شوند و مانع رسیدن خون اکسیژن‌دار به پوست می‌شوند و باعث رنگ‌پریدگی و سردی پوست می‌شوند که گاهی به سفیدی رنگ نشاسته است.

سندروم رینود علاوه بر علت سردی انگشتان دست می‌تواند  علت سردی انگشتان پا ، بینی، لب‌ها و گوش‌ها نیز باشد که کمتر شایع است.

علت سردی دست و پا (سندروم رینود) مشکل گردش خون است؟

سندروم رینود در اصطلاح مشکل گردش خون است اما با آنچه گردش خون ضعیف نامیده می‌شود، بسیار تفاوت دارد.

گردش خون ضعیف یا محدود معمولا در افراد مسن‌تر رخ می‌دهد که تنگی عروق ناشی از پلاک‌های چربی یا تصلب شرایین دارند. این حالت اغلب ناشی از کلسترول بالا، فشار خون بالا و مصرف دخانیات است.

در مقابل، رینود معمولا در جوان‌ترها به‌ویژه خانم‌هایی رخ می‌دهد که این مشکلات را ندارند. مشکل گردش خون عموما موقتی و کاملا برگشت‌پذیر است.

سندروم رینود

چگونه از بروز حملات سندروم رینود پیشگیری کنیم؟

بی‌شک بهترین درمان سردی دست و پای ناشی از سندروم رینود، پیشگیری از بروز حملات است؛ باید از قرار‌گرفتن ناگهانی یا بدون پوشش در دماهای پایین خودداری کنید. زمستان‌ها که از منزل خارج می‌شوید، جدا از پوشیدن لباس های گرم، دستکش یا لباس گرم‌تر با خود ببرید حتی اگر دما اندکی کاهش پیدا می‌کند یا ممکن است هوا با وزش باد و بارش باران همراه شود. زمستان‌ها خودرو را از پیش گرم کنید و هنگام عبور از جلوی یخچال ‌های فروشگاه‌ها و سوپرمارکت‌ها دستکش بپوشید.

به‌طورکلی، بهتر است از رفتارها و داروهایی که موجب انقباض رگ‌های خون می‌شوند، خودداری کنید. مثلا سیگار نکشید و برخی از داروها مانند داروهای سرماخوردگی و ضد آلرژی که حاوی سودوافدرین و داروهای میگرن که حاوی ارگوتامین هستند را مصرف نکنید. استرس عاطفی هم ممکن است علت سردی دست و پای ناشی از بروز حمله سندروم رینود شود، بنابراین از روش‌ها و تکنیک‌های کاهش استرس کمک بگیرید.

در صورت ضرورت، ممکن است پزشک داروی شل‌کننده رگ های خونی را تجویز کند مانند داروی نیفدیپین که جزو دسته داروهای مسدود کننده‌ی کانال کلسیم است. اگر این داروها اثربخشی لازم را نداشته باشند، ممکن است داروهای درمان اختلال نعوظ مانند سیلدنافیل (ویاگرا) کمک کنند. سایر داروهای درمان سردی دست و پا شامل لوزارتان، فلوکستین و نیتروگلیسیرین موضعی می‌شوند. ممکن است فقط در زمستان‌ها که رینود وخیم‌تر می‌شود، لازم باشد از این داروها استفاده کنید.

چه اقداماتی حین حملات رینود کمک می‌کند؟

هنگام بروز حمله اهمیت دارد که قسمت‌های درگیر بدن را هرچه سریع‌تر گرم کنید. برای نمونه دست‌هایتان را زیر آب گرم بگیرید.

اگر این راه امکان‌پذیر نبود، دست‌ها را زیر بغل یا قسمت گرم دیگری از بدن قرار دهید. هنگامی که شریان‌ها شل شدند و جریان خون به حالت قبل بازگشت، پوست گرم و برافروخته و به‌شدت قرمز می‌شود. ممکن است انگشتان دست و پا نبض پیدا کنند یا دچار گز گز شوند.

سردی انگشتان دست

سخن پایانی: ارتباط سندروم رینود با سایر بیماری‌ها

برخی از مبتلایان به سندروم رینود، درگیر سایر مشکلات جسمی مانند لوپوس یا اسکلرودرمی نیز هستند. پزشک معالج این مورد را از طریق مرور علائم، معاینه جسمی و تعدادی آزمایش خون تعیین می‌کند. اما بیشتر اوقات هیچ مشکل جسمانی زمینه‌ای وجود ندارد.

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *