- ترکسوما | Trexoma
- رکسیمد | Reximed
- ابترکس | Ebetrex
- متوجکت | Metoject
معرفی متوترکسات
- متوترکسات در رشد سلول‌های خاصی از بدن تداخل ایجاد می‌کند، مخصوصاً سلول‌های سرطانی، سلول‌های مغز استخوان و سلول‌های پوست که به سرعت تکثیر می‌شوند.
- متوترکسات در درمان سرطان خون یا لوسمی و برخی از انواع سرطان سینه، پوست، سر و گردن، ریه و رحم تجویز می‌شود.
- متوترکسات هم‌چنین برای درمان نوع پسوریازیس شدید و مقاوم، آرتریت روماتوئید در بزرگسالان و درمان نوعی از آرتریت با منشا ناشناخته در نوجوانان زمانیکه سایر داروها اثربخشی نداشته باشند، استفاده می‌شود.
موارد مصرف متوترکسات
- درمان سرطان؛
- درمان برخی از انواع آرتریت؛
- درمان برخی از انواع پسوریازیس؛
- متوترکسات ممکن است به دلایل دیگر نیز تجویز شود که در این راهنمای دارویی ذکر نشده باشند.
موارد زیر را باید پیش از مصرف متوترکسات به پزشک اطلاع دهید
- اگر به متوترکسات، هریک از مشتقات آن یا هر نوع دارو، غذا یا مواد دیگر حساسیت دارید، حتماً پزشک معالج خود را مطلع کنید و علائمتان را نیز شرح دهید.
- پزشک خود را در جریان بیماری‌های زمینه‌ای و سایر مشکلات جسمانی خود شامل بیماری مغز استخوان (مانند تعداد پایین گلبول‌های سفید خون، تعداد پایین پلاکت و یا کم‌خونی)، بیماری کبدی و یا سیستم ایمنی ضعیف قرار دهید.
- پزشک یا داروساز خود را دربارۀ کلیۀ داروهای مصرفی خود شامل داروهای نسخه‌ای، داروهای بدون نسخه (OTC)، فرآورده‌های گیاهی، مکمل‌های ویتامین و سایر بیماری‌ها یا مشکلات جسمی خود مطلع کنید. لازم است تا مطمئن شوید که مصرف متوترکسات در کنار سایر داروها و مشکلات جسمی برایتان خطر یا عارضه‌ای ایجاد نکند.
- اگر دچار اختلال بلع هستید و قرص متوترکسات را نمی‌توانید ببلعید، به پزشک اطلاع دهید.
مواردی که باید در طول مصرف متوترکسات رعایت کنید
- بدون مشورت با پزشک، متوترکسات را شروع یا قطع نکنید و هرگز دوز و تعداد نوبت‌های مصرف دارو را تغییر ندهید.
- به هر فردی از کادر درمان (شامل پزشک، داروساز، دندان‌پزشک و پرستار) که مراجعه می کنید، در مورد مصرف متوترکسات اطلاع دهید.
- اگر در طی مصرف این دارو، علائم مشکوکی داشتید، با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
- امکان دارد احتمال ابتلای شما به عفونت افزایش پیدا کند. دست‌های خود را به طور منظم بشویید. هم‌چنین از مبتلایان به عفونت‌ه، سرماخوردگی و یا آنفولانزا دور بمانید.
- اگر هر یک از علائم مانند تب، لرز، علائم مشابه آنفولانزا، التهاب بسیار وخیم گلو، گوش درد، درد سینوس‌ها، سرفه، افزایش خلط یا تغییر رنگ آن، ادرار‌کردن دردناک، التهابات دهان و یا زخم‌هایی که بهبود نمی‌یابند، در شما بروز کرد، بلافاصله با پزشک معالج خود تماس بگیرید.
- مصرف این دارو احتمال خون‌ریزی را افزایش می‌دهد، پس از مسواک نرم استفاده کنید و مراقب آسیب‌هایی باشید که باعث ایجاد زخم و خون‌ریزی می‌شوند.
- اگر هر یک از نشانه‌های مربوط به خون‌ریزی مانند کبودی؛ مدفوع سیاه‌رنگ و یا خونی؛ خون‌ریزی لثه؛ ادرار خونی؛ سرفهٔ خونی؛ زخم‌هایی که بسیار طول می‌کشد تا خون‌ریزی آن‌ها قطع شود؛ احساس سرگیجه؛ خستگی یا ضعف مفرط؛ خون‌دماغ؛ استفراغ خونی یا شبیه تفالهٔ قهوه و سردرد بسیار شدید در شما بروز کرد، بلافاصله با پزشک معالج خود تماس بگیرید.
- پیش از واکسن‌زدن با پزشک خود صحبت کنید؛ دریافت برخی از واکسن‌ها در طول درمان با این دارو، ممکن است احتمال ابتلا به عفونت را افزایش دهد، یا این‌که واکسن اثربخشی خود را از دست بدهد.
- از مصرف نوشیدنی‌های الکلی خودداری کنید.
- در صورت کم‌آبی (از‌دست‌دادن مایعات بدن)، تعریق نامعمول، استفراغ، اسهال، کاهش اشتها و یا تشنگی نامعمول، با پزشک خود صحبت کنید.
- در صورت مصرف فرآورده‌های حاوی فولیک‌اسید یا فولینیک‌اسید، با پزشک خود صحبت کنید؛ ممکن است باعث شود اثربخشی متوترکسات کاهش پیدا کند.
- میزان و تعداد نوبت‌های مصرف متوترکسات ممکن است بر اساس نتایج آزمایش‌های خون، عوارض جانبی و نحوه‌ٔ اثربخشی این دارو تغییر کند.
روش مصرف دارو
دارو را طبق دستور پزشک معالج مصرف کنید. کلیهٔ اطلاعات داده‌شده را مطالعه کنید. از دستورالعمل‌ها نیز به‌دقت پیروی کنید.
خوراکی
قرص ها را به طور کامل همراه با یک لیوان کامل آب ببلعید. می توانید قرص های خود را قبل یا بعد از غذا مصرف کنید.
تزریقی
- تزریق متوترکسات با توجه به برند دارو ممکن است به صورت عضلانی،وریدی، داخل نخاعی و زیرجلدی باشد.
- نحوه تزریق زیرجلدی را از پرستار و یا دکتر داروساز بپرسید و بروشور دارو را به دقت مطالعه کنید.
شرایط نگهداری از دارو
قرص و فرآورده‌های تزریقی (زیرجلدی)
- دارو را در دمای اتاق و دور از نور نگهداری کنید.
- متوترکسات را در مکان خشک و دور از رطوبت قرار دهید.
سایر فرآورده‌های تزریقی
اگر لازم است که دارو را در منزل نگه دارید، با پزشک، پرستار یا داروساز خود در مورد نحوه نگهداری آن صحبت کنید.
فراموش‌کردن دوز دارو
اگر مصرف دوز داروی متوترکسات را فراموش کردید، با پزشک خود تماس بگیرید تا اقدامات بعدی را بدانید.
تداخلات با مصرف متوترکسات
تداخل دارویی
اگر داروهای زیر را مصرف می‌کنید، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید.
- آسیترتین (Acitretin)
- ب‌ث‌ژ (BCG)
- کلادریبین (Cladribine)
- دیپیرون (dipyrone)
- ناتالیزومب (Natalizumab)
- تاکرولیموس موضعی (Topical Tacrolimus)
- پیمکرولیموس (Pimecrolimus)
- روکسولیتینیب موضعی (Topical Ruxolitinib)
- برخی از واکسن‌های زندهٔ ضعیف‌شده
ملاحظات کلی
- در صورت عدم بهبود یا تشدید علائم پس از مدت زمان مشخص‌شده، با پزشک معالج خود تماس بگیرید.
- در صورت بروز علائم آلرژی (حساسیت) شامل بروز بثورات پوستی؛ کهیر؛ خارش؛ قرمزی، تورم، تاول یا پوسته‌پوسته‌شدن پوست با یا بدون تب؛ خس‌خس سینه؛ احساس تنگی در قفسهٔ سینه یا گلو؛ مشکل در تنفس، بلع یا تکلم؛ گرفتگی غیرمعمول صدا؛ تورم (التهاب) در حفرهٔ دهان، صورت، لب‌ها، زبان یا گلو، با پزشک خود تماس بگیرید.
- دارو را حتی در صورت تشابه بیماری، به دیگران توصیه نکنید.
- اگر اطلاعات این صفحه پاسخ‌گوی همهٔ سوالات شما دربارهٔ متوترکسات نیست، با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.
- اگر احساس می‌کنید از مقدار تعیین‌شدهٔ دارو بیشتر مصرف کرده‌اید، حتماً به پزشک یا داروساز اطلاع دهید.
تأثیر مصرف دارو بر سبک زندگی
متوترکسات و بارداری
- این دارو ممکن است باعث آسیب به جنین شود. قبل از شروع این دارو آزمایش بارداری انجام دهید تا مطمئن شوید که باردار نیستید.
- اگر شما یا همسرتان ممکن است باردار شوید، باید در حین مصرف این دارو و مدتی پس از مصرف آخرین دوز، از روش‌های پیشگیری از بارداری استفاده کنید. از پزشک خود بپرسید که چه مدت باید از روش‌های جلوگیری از بارداری استفاده کنید. اگر شما یا شریک جنسیتان باردار شدید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.
- این دارو فقط زمانی باید استفاده شود که سایر داروها قابل استفاده نباشند یا اثری نداشته باشند. با پزشک خود صحبت کنید تا مطمئن شوید که مزایای این دارو بیشتر از خطرات آن است.
مصرف متوترکسات در دوران شیردهی
اگر در دوران شیردهی هستید، در طول مصرف متوترکسات به نوزادتان شیر ندهید. ممکن است لازم باشد مدتی پس از مصرف آخرین دوز دارو نیز از شیردهی خودداری کنید. با پزشک خود دربارهٔ این موضوع صحبت کنید.
ملاحظات دندان‌پزشکی
عوارض جانبی مرتبط با دهان و دندان: التهاب دهان
اقدامات احتیاطی
اوایل مصرف دارو از رانندگی و انجام سایر فعالیت‌ها یا وظایفی که به هشیاری شما نیاز دارند، بپرهیزید.
حساسیت پوستی به نور
از قرار‌گرفتن در معرض نور آفتاب، لامپ‌های خورشیدی و دستگاه‌های برنزه‌کننده (سولاریوم) خودداری کنید. حتما ضدآفتاب استفاده کنید، لباس‌های محافظ در برابر نور آفتاب بپوشید و عینک آفتابی بزنید.
اشکال و دوز دارویی
- قرص ۲/۵ میلی‌گرم
- پودر قابل تزریق ۵ میلی‌گرم
- محلول تزریقی ۱۰۰ میلی‌گرم
- محلول تزریقی ۷/۵ میلی‌گرم
- محلول تزریقی ۱۰ میلی‌گرم
- محلول تزریقی ۱۲/۵ میلی‌گرم
- محلول تزریقی ۱۵ میلی‌گرم
- محلول تزریقی ۲۵ میلی‌گرم
- محلول تزریقی ۳۰ میلی‌گرم
- محلول تزریقی ۲۲/۵ میلی‌گرم
- محلول تزریقی ۱۷/۵ میلی‌گرم
- محلول تزریقی ۵۰۰ میلی‌گرم
- محلول تزریقی ۱۰۰۰ میلی‌گرم
- محلول تزریقی ۵۰۰۰ میلی‌گرم
بسیار عالی
باسلام.بندا روماتیسم مفصلی دا رم وتحت درمانم سری اول آمپول متوت کسات برام تزریق کردن وبعداز۲هفته مجددا برام تزیق کردن وسری سوم ۶ماه دیگه است الان۳هفته ازآخرین تریق گذشته هنوزنشانه ای ازبهبودندیدم.باتشکر
سلام
براى مشاهده اثربخشى متوترکسات ممکن است مدتى (١٢ هفته) طول بکشد تا متوجه بهبود علائم خود شوید بنابراین به مصرف داروهاى خود مطابق با تجویز پزشکتون ادامه دهید و در صورتى که علائم ناشى از بیمارى برایتان آزاردهنده و غیرقابل تحمل است با پزشکتون تماس بگیرید و با او مشورت کنید.
سلام
من چندساله مصرف میکنم
اینهافقطجلوگیری میکنن بهبود صفر