اطلاعات عمومی
واژینیسموس چیست؟
به واکنش غیرارادی بدن در اثر ترس ناشی از برخی یا همهٔ انواع دخول واژینال، واژینیسموس (Vaginismus) می‌گویند.
واژینیسموس یا واژینیسم سبب می‌شود تا عضلات واژن به‌هنگام تلاش برای دخول، خودبه‌خود منقبض شوند و از کنترل فرد خارج است.
گاهی امکان دارد فرد با وجود داشتن تجربهٔ سکس لذت‌بخش همراه با دخول در گذشته به این اختلال دچار شود.
البته این اختلال لزوماً تحریک جنسی و لذت فرد از انواع دیگر روابط جنسی را تحت تأثیر قرار نمی‌دهند.
عوامل مؤثر در ابتلا
کارشناسان از آمار مبتلایان به واژینیسم اطلاع ندارند زیرا خیلی از مبتلایان از صحبت دربارهٔ این اختلال با پزشکان معالج خود بسیار خجالت می‌کشند.
دلایل ابتلا به واژینیسم همیشه مشخص نیستند اما برخی از عواملی که در بروز این اختلال دخالت دارند در ادامه آمده است:
- ترس از تنگی زیاد واژن
- تجربهٔ ناگوار اولین رابطهٔ زناشویی
- معاینهٔ پزشکی ناخوشایند
- احساس شرم یا گناه نسبت به رابطهٔ زناشویی
- بیماری‌ها و مشکلات جسمی دردناک مانند عفونت قارچی
چه کسانی به واژینیسموس دچار می‌شوند؟
علائم واژینیسموس ممکن است در اواخر سنین نوجوانی یا اوایل بزرگسالی ظاهر شوند که فرد برای اولین بار رابطهٔ جنسی را تجربه می‌کند. همچنین ممکن است فرد اولین باری که تامپون می‌گذارد یا در مطب پزشک مورد معاینهٔ لگنی قرار می‌گیرد، با این اختلال روبه‌رو شود.
بعضی خانم‌ها در سنین بعدتر به بیماری واژینیسم مبتلا می‌شوند درحالی‌که سال‌ها هیچ مشکلی نداشته‌اند.
علائم و نشانه‌های ابتلا
علائم واژینیسموس چیست؟ علائم اصلی اختلال واژینیسموس عبارتند از:
- دخول واژینال دردناک یا همراه با دشواری حین رابطهٔ زناشویی. ممکن است دخول به واژن امکان‌پذیر نباشد.
- درد واژن هنگام رابطهٔ زناشوییِ همراه با دخول یا درد هنگام انجام معاینهٔ لگنی
لازم به ذکر است که زنان مبتلا به دخول ناممکن در اغلب اوقات دربارهٔ رابطهٔ زناشویی اضطراب پیدا می‌کنند اما قرار نیست تحریک جنسی را تجربه نکنند. بسیاری از این افراد می‌توانند با تحریک کلیتوریس به اوج لذت جنسی برسند.
علائم هشدار
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟ در صورت مشاهدهٔ علائم زیر، با یک مرکز درمانی و یا پزشک خود تماس بگیرید:
- حساسیت یا خارش تناسلی
- دخول دردناک
- درد یا سوزش هنگام ادرار‌کردن (دیسوری)
- ترشحات نامعمول یا بدبوی واژن
- قرمزی، درد یا تورم واژن
تشخیص
تشخیص واژینیسموس چگونه انجام می‌شود؟ پزشک معالج دربارهٔ علائم و سوابق جنسی و پزشکی مراجع سؤال خواهد کرد. انجام معاینهٔ لگنی کمک می‌کند تا احتمال ابتلا به سایر مشکلات حذف و اسپاسم و انقباضات عضله تأیید شوند. امکان دارد پزشک معالج پیش از انجام معاینه و برای راحتی بیمار از پماد بی‌حسی موضعی استفاده کند.
بیماری‌های مشابه
کدام مشکلات جسمی به واژینیسم شباهت دارند؟ این مشکلات می‌توانند به بروز علائم مشابه بیماری واژینیسموس منجر شوند:
آتروفی واژن
کمبود استروژن پس از یائسگی که باعث نازکی و خشکی سطح واژن می‌شود.
وستیبولودینی برانگیخته
سندروم وستیبولودینی برانگیخته یا درد مزمن واژن باعث رابطهٔ دردناک زناشویی (دیسپارونیا) می‌شود. ممکن است فرد از ابتدا تا انتهای دخول درد داشته باشد.
درمان
کنترل یا درمان واژینیسموس چطور انجام می‌شود؟ درمان واژینیسموس روی کاهش عکس‌العمل عضلاتی تمرکز دارد که منقبض می‌شوند. ضمناً معالجات ترس‌ها و اضطراب‌های مربوط به مشکل واژینیسموس هم مد نظر قرار می‌گیرند.
پزشک معالج ممکن است یک یا چندتایی از روش‌های درمانی زیر را توصیه کند:
درمان دارویی
درمان موضعی
کرم‌های موضعی لیدوکائین یا ترکیبی می‌توانند به درد مربوط به این حالت کمک کنند.
درمان غیردارویی
فیزیوتراپی کف لگن
فیزیوتراپ به فرد آموزش می‌دهد تا عضلات کف لگن خود را شل کند. تمرینات کگل برای واژینیسموس مؤثر هستند.
درمان با دیلاتور واژن
دیلاتور واژینیسموس یا بازکنندهٔ واژن وسیلهٔ لوله‌ای شکلی است که در اندازه‌های مختلف تولید می‌شود. هدف اولیهٔ دیلاتور گشاد‌کردن واژن است. مبتلایان به واژینیسم از این ابزار برای کنار‌آمدن با دخول واژینال و کاهش حساسیت به آن بهره می‌گیرند. امکان دارد پزشک معالج توصیه کند تا ابتدا از کرم بی‌حسی موضعی در اطراف واژن استفاده شود تا فرایند داخل‌کردن دیلاتور ساده‌تر صورت گیرد.
درمان رفتاری‌شناختی (CBT)
درمان رفتاری‌شناختی کمک می‌کند تا فرد افکار مؤثر بر احساسات و رفتارهای خود را درک کند. این روش درمانی برای برطرف‌کردن اضطراب، افسردگی و اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) مؤثر است.
سکس‌درمانی
درمان‌گر سکس با افراد و زوج‌ها کار می‌کند تا دوباره از روابط زناشویی لذت ببرند.
جراحی
گاهی انقباض غیرارادی واژن را با مشکل جسمی دیگری اشتباه می‌گیرند که می‌تواند به یک جراحی بی‌دلیل بیانجامد. تعداد انگشت‌شماری از مبتلایان به جراحی نیاز پیدا می‌کنند.
زندگی با واژینیسموس
پیشگیری
چگونه می‌توان از واژینیسموس پیشگیری کرد؟ دلیل واژینیسموس مشخص نیست و راهی هم برای پیشگیری از بروز این اختلال وجود ندارد.
بدون دیدگاه