زنبور بوسیلۀ اندامی که در انتهای بدن 3 قسمتی‌اش (شامل سر، سینه و شکم) قرار دارد و ظاهری خار مانند دارد نیش می‌زند. در واقع زنبورها از نیششان برای دفاع از خود و خانۀ‌شان یعنی کندو استفاده می‌کنند. نیش زنبورها حاوی زهر است و وقتی که زنبوری شما را نیش می‌زند، نیش آن از بدن زنبور جدا می‌شود و به پوست شما می‌چسبد. این سوراخ کردن پوست با زهر زنبور ترکیب می‌شود و باعث درد و تورم می‌شود.
بسیار مهم است که در نظر داشته باشید ممکن است که شما به زهر زنبور حساسیت داشته باشید. این حساسیت خودش را در قالب واکنش‌های آلرژیک شدید که نیاز به مداوای سریع دارد نشان می‌دهد و اگر به سرعت درمان نشود ممکن است جان شما را تهدید کند.
اگر توسط زنبور گزیده شدید و علائمی مانند تنگی نفس و سرگیجه را در خود مشاهده کردید، برای پیگیری درمان نیش زنبور حتما با اورژانس تماس بگیرید.
آیا زنبورها بعد از نیش زدن جان خود را از دست می‌دهند؟
بله! زنبور عسل پس از اینکه کسی را نیش می‌زند، می‌میرد. به این خاطر که نیش آن در پوست شما گیر می‌کند و زنبور نمی‌تواند نیشش را از بقیۀ بدنش جدا کند و در نهایت قسمت میانی (شکم) زنبور و نیشش از بخش دیگر بدنش جدا می‌شود و باعث مرگ آن می‌شود.
البته تمام زنبورها بعد از نیش زدن نمی‌میرند و در بعضی مواقع اگر احساس خطر کنند ممکن است بیشتر از یکبار هم شما را نیش بزنند.
علائم نیش زنبور چیست؟
- دردی شدید در محل گزیدگی
- تغییر رنگ پوست در محل گزیدگی
- تورم آن نقطه از پوست
- خارش پوست
در موارد نادری هم ممکن است نیش زنبور حساسیت شدیدی (شوک آنافیلاکسی) در شما ایجاد کند و این حساسیت علائم زیر را دارد:
- ورم زبان و گلو
- سرگیجه و سبکی سر
- شکم درد
- حالت تهوع
- اسهال
- ضربان قلب بالا
با مشاهدۀ هر کدام از این علائم با اورژانس تماس بگیرید یا برای درمان نیش زنبور به نزدیک‌ترین واحد درمانی مراجعه کنید. عدم درمان نیش زنبور با مشاهدۀ این علائم می‌تواند جان شما را تهدید کند.
در چه شرایطی احتمال گزیدگی توسط زنبور بالاتر است؟
در مواقع زیر احتمال اینکه زنبور شما را نیش بزند بالاتر خواهد بود:
- فعالیت کنار یک باغ، درختان شکوفه‌دار و یا یک کندو.
- استفاده از عطر
- پوشیدن لباس با رنگ روشن در بیرون از خانه
- گرفتن عسل از کندو
- تلاش برای از بین بردن یا جابجایی یک کندو
درمان نیش زنبور
برای مواقعی که گزیدگی حساسیتی در شما ایجاد نکند، درمان خانگی نیش زنبور کافی خواهد بود. اما در مواقعی که چندین بار زنبورها شما را نیش زده‌اند یا اینکه حساسیت شدیدی در شما ایجاد شده است، نیاز به درمان نیش زنبور به موقع و فوری خواهید داشت.
درمان فوری نیش زنبور هنگام حساسیت شدید
هنگام بروز شوک آلرژی یا شوک آنافیلاکسی اگر تنفس فرد یا ضربان قلب او قطع شود، تیم درمانی اورژانس سراغ احیای قلبی ریوی (CPR) می‌روند. در غیر این صورت برای درمان نیش زنبور سراغ داروها و روش‌های زیر می‌روند:
- اپی‌نفرین (آدرنالین): برای کاهش پاسخ آلرژیک بدن.
- اکسیژن: برای کمک به تنفس.
- آنتی هیستامین و کورتیزون وریدی: برای کاهش التهاب نای و مجاری تنفسی و بهبود شرایط تنفس.
- داروهای بتا-آگونیست مانند آلبوترول: برای برای تسکین علائم تنفسی.
- تزریق واکسن آلرژی برای درمان نیش زنبور
نیش زنبور و سایر حشرات از دلایل عمدۀ ایجاد شوک آلرژی محسوب می‌شوند. اگر به نیش زنبور حساسیت جدی دارید، پزشک شما ممکن شما را به یک متخصص آلرژی ارجاع دهد تا آزمایش‌های مورد نیاز را انجام دهید یا در صورت نیاز واکسن آلرژی (ایمونوتراپی یا ایمنی‌درمانی) تزریق کنید. این واکسن‌ها را باید چند سال به طور منظم تزریق کنید تا پاسخ آلرژِیک بدنتان به نیش زنبور به مرور کاهش پیدا کند و از بین برود.
درمان خانگی نیش زنبور
مراحل زیر را برای درمان خانگی با نیش زنبور در نظر بگیرید:
- نیش را از پوست جدا کنید. با ناخن، یک کارت مانند کارت بانکی یا یک گاز (پانسمان) نیش را به آرامی از داخل پوست بیرون بکشید. از ابزاری مانند موچین استفاده نکنید. چون ممکن است با فشار دادن و چرخاندن نیش باعث تزریق زهر به داخل پوست شوید. سعی کنید این کار را تا جای ممکن سریع انجام دهید تا میزان زهری که وارد پوست می‌شود را به حداقل برسانید.
- زخم را تمیز کنید. با استفاده از آب و صابون محل گزیدگی را تمیز کنید.
- یک کیسه یخ روی پوست بگذارید. می‌تواند تعدادی یخ را در یک حوله یا یک کیسۀ پلاستیکی بپیچید و روی پوست بگذارید تا ورم آن کاهش پیدا کند. همچنین برای کاهش تورم، آن قسمت از بدن را که زنبور نیش زده است (در صورت امکان) بالا ببرید.
- حواستان به محل گزیدگی باشد. اگر ورم پوست به سایر نقاط بدن گسترش پیدا کرد و حساسیت شدیدی از خود نشان دادید، به سرعت سراغ مراکز درمانی بروید یا با اورژانس تماس بگیرید.
- آنتی‌هیستامین یا داروهای کاهندۀ درد مصرف کنید. نیش زنبور بسیار دردناک است و باعث خارش می‌شود. برای درمان خارش نیش زنبور از آنتی‌هیستامین و از داروهایی مانند استامینوفن و ایبوپروفن هم برای تسکین درد طبق دستورالعمل همراه آن‌ها استفاده کنید. همچنین می‌توانید برای کاهش خارش از پماد کالامین یا کرم هیدروکورتیزون استفاده کنید.
علائم نیش زنبور چه زمانی بهبود پیدا می‌کنند؟
بعد از خارج کردن نیش، علائم در بدن شما کاهش پیدا می‌کنند و ممکن است حتی چند ساعت بعد از درمان نیش زنبور به صورت خانگی بهبود پیدا کنید. ورم و تغییر رنگ پوست هم بین 2 تا 3 روز از بین خواهد رفت اما در بعضی مواقع تا 10 روز نیز ممکن است زمان ببرد.
بدون دیدگاه