سونوگرافی ترانس واژینال | Transvaginal Ultrasound

زمان مطالعه: 5 دقیقه

سونوگرافی ترانس واژینال چیست؟

سونوگرافی ترانس واژینال یکی از روش‌های سریع و بدون درد تصویربرداری است؛ این روش نسبت به سونوگرافی شکمی معمول، جزئیات بیشتری را از اندام‌های لگنی نشان می‌دهد.

پزشک ممکن است این روش تصویربرداری را برای پیدا‌کردن علت علائم، تشخیص بیماری، تأیید یا نظارت بر بارداری و یا آمادگی برای انجام جراحی تجویز کند.

هنگام انجام سونوگرافی ترانس واژینال پزشک با استفاده از نوعی مبدل انرژی خاص با نام ترانسدیوسر اندام‌های داخل لگن شما را معاینه می‌کند که شامل دهانهٔ رحم، رحم، لوله‌های فالوپ و تخمدان‌ها است.

سونوگرافی ترانس واژینال یکی از رایج‌ترین و کاربردی‌ترین روش‌های تشخیصی است که پزشک می‌تواند برای درمان شما استفاده کند.

تفاوت میان سونوگرافی و سونوگرافی ترانس‌واژینال چیست؟

سونوگرافی ترانس‌واژینال گاهی سونوگرافی اندوواژینال (Endovaginal Ultrasound) نامیده می‌شود چون ابزار تصویربرداری یا ترانسدیوسر یا پروب سونوگرافی داخل واژن می‌شود. [اندو پیشوندی به معنای داخل است‌.]

اما در سونوگرافی شکمی پزشک برای تصویربرداری، ترانسدیوسر را روی شکم بیمار حرکت می‌دهد.

همچنین سونوگرافی ترانس‌واژینال در مقایسه با سونوگرافی شکمی، تصاویری با جزئیات بیشتر را از اندام‌ها و بافت نرم درون ناحیهٔ لگنی نشان می‌دهد.

البته درصورتی‌که انجام سونوگرافی ترانس واژینال ممکن نباشد، از سونوگرافی شکمی استفاده می‌شود؛ اگر بیمار باردار باشد و جفت که مواد مغذی را به جنین می‌رساند، نزدیک دهانهٔ رحم قرار گرفته باشد، انجام سونوگرافی ترانس‌واژینال باعث خونریزی بیهوده می‌شود.

 سونوگرافی ترانس‌واژینال چه زمانی انجام می‌شود؟

محدودیت زیادی برای انجام سونوگرافی ترانس واژینال وجود ندارد. برای نمونه، پزشک ممکن است این روش را هنگام قاعدگی یا بارداری هم تجویز کند.

البته درصورتی‌که پزشک معالج نوع خاصی از سونوگرافی ترانس واژینال با نام سونوهیستروگرافی سالین انفوزیون (saline infusion sonohysterography) یا سونوهیستروگرام را توصیه کند، محدودیت‌هایی وجود دارد.

سونوهیستروگرام یعنی فضای رحم را با استفاده از مقدار کمی مایع می‌کنند تا دیوارهٔ رحمی بهتر دیده شود. انجام سونوهیستوگرام هنگام بارداری یا ابتلا به بیماری التهابی لگن (PID) توصیه نمی‌شود.

چه زمانی لازم است سونوگرافی ترانس‌واژینال تجویز شود؟

پزشک معالج ممکن است سونوگرافی ترانس‌واژینال را برای تشخیص بیماری هایی همراه با علائم ناخوشایند مانند درد در ناحیهٔ لگنی یا خونریزی ناهنجار تجویز کند.

این روش می‌تواند اطلاعات بیشتری را دربارهٔ ناهنجاری‌هایی فراهم کند که هنگام معاینهٔ لگنی مشاهده شده باشند؛ در نتیجه می‌تواند به تشخیص منجر شود.

سونوگرافی ترانس‌واژینال تشخیص این موارد را برای پزشک معالج ممکن می‌کند:

  • کیست‌
  • تومور
  • فیبروم
  • پولیپ‌
  • علائم عفونت لگن
  • علائم سرطان
  • علائم بارداری خارج رحمی و یا سقط
  • دلایل پنهانی مشکلات باروری
  • بررسی محل قرارگیری آی‌ یو‌ دی (IUD)

پزشک معالج شما ممکن است این روش تصویربرداری را در طول بارداری، به‌خصوص سه‌ماههٔ اول (هفتهٔ اول تا ۱۲) تجویز کند. دلایل تجویز این روش عبارتند از:

  • تأیید قطعی بارداری
  • تعیین مدت بارداری
  • بررسی ضربان قلب جنین
  • تشخیص علائم هشدار سقط یا زایمان زودرس
  • تشخیص حالت‌هایی که بر تصمیم شما برای باردار‌شدن تأثیر می‌گذارند؛ مانند جفت سرراهی یا پلاسنتا پرویا که جفت پایین قرار دارد.

انجام سونوگرافی ترانس‌واژینال برعهدهٔ چه کسی است؟

پزشک معالج، متخصصی که دوره دیده باشد و یا تکنسین سونوگرافی ممکن است این کار را انجام دهند. در برخی موارد، رادیولوژیستی که آموزش دیده است، سونوگرافی ترانس‌واژینال را انجام می‌دهد و نتایج را به پزشک ارائه می‌کند.

پروپ سونوگرافی
پروپ سونوگرافی

جزئیات سونوگرافی ترانس واژینال

سونوگرافی ترانس واژینال چگونه انجام می‌شود؟

در این روش، با استفاده از امواج صوتی جزئیات ناحیهٔ لگنی و اندام‌ها ثبت می‌شوند و سپس روی نمایشگر نمایش داده می‌شوند.

ابزاری میله‌مانند به نام ترانسدیوسر داخل واژن می‌شود و با انتشار امواج صوتی دربارهٔ ساختارهای گوناگون درون لگن اطلاعات به‌دست می‌آورد.

امواج صوتی به ترانسدیوسر که برمی‌گردند، به سیگنال‌های الکتریکی تبدیل می‌شوند و تصویر لحظه‌ای اندام‌های لگنی را بر صفحه نمایشگر نشان می‌دهد تا پزشک مشاهده کند.

دستگاه تصاویر را ضبط می‌کند تا پزشک معالج نیز بتواند بعداً مشاهده کند. تصاویر سونوگرافی را سونوگرام می‌نامند.

انجام سونوگرافی ترانس‌واژینال چقدر طول می‌کشد؟

مدت زمان انجام سونوگرافی ترانس واژینال بین ۱۵ دقیقه تا یک ساعت متغیر است.

آمادگی‌های لازم برای سونوگرافی ترانس‌واژینال چه هستند؟

آمادگی چندانی برای سونوگرافی ترانس‌واژینال لازم نیست. انجام این روش تصویربرداری به‌سرعت و نسبتاً بدون درد و احتمال بروز عوارض جانبی اندک است. برای بازگشت به منزل یا محل کار به کمک دیگران نیاز ندارید.

آمادگی سونوگرافی ترانس‌واژینال

  • لباس‌هایی بپوشید که بتوانید به سادگی از تن درآورید. قرار است شلوار و لباس زیر خود را در بیاورید و شاید قرار باشد تا گان بپوشید.
  • اگر پریود هستید، تامپون را خارج کنید.
  • دستورالعمل‌های پزشک معالج دربارهٔ نوشیدن مایعات و رفتن به دستشویی را انجام دهید. اگر مثانه پر باشد، اندام‌ها به‌شکل دیگری نمایش داده می‌شوند. بنابراین با توجه به دستور پزشک لازم است تا با مثانهٔ پر، خالی و یا نیمه‌پر باشید.

برای انجام سونوگرافی ترانس‌واژینال باید موهای ناحیهٔ تناسلی را اصلاح کرد؟

خیر، داشتن این موها مانع انجام سونوگرافی نمی‌شود اما برای راحتی آن‌ها را مرتب کنید.

هنگام سونوگرافی توانس‌واژینال چه چیزی در انتظار بیمار است؟

سونوگرافی در اتاق سونوگرافی بیمارستان، رادیولوژی خصوصی و یا کلینیک تصویربرداری زنان و زایمان انجام شود. در برخی موارد، پزشک معالج انجام سونوگرافی شکمی را پیش از اندوواژینال تجویز می‌کند.

انجام هر دو روش تصویربرداری نامبرده اطلاعات جامع‌تری را دربارهٔ اندام‌های ناحیهٔ لگنی شما فراهم می‌کند‌ و به علائم خودتان بستگی دارد.

۱. ابتدا روی تخت معاینه دراز می‌کشید، زانوهایتان را خم می‌کنید و پاهایتان را در تکیه‌گاه‌ها قرار می‌دهید.

۲‌. پزشک روی ترانسدیوسر کاندوم می‌کشد، به آن لوبریکانت می‌زند و به آرامی داخل واژن فرو می‌کند.

۳. پس از ورود ترانس‌دیسور، امواج صوتی برای ثبت تصاویر از اندام‌های لگنی فرستاده می‌شوند. تصاویر همزمان روی نمایشگر قابل مشاهده هستند و ممکن است پزشک یا تکنسین بخواهد آرام دراز بکشید یا که تغییر وضعیت دهید تا ترانسدیوسر بتواند از زوایای مختلف تصاویر ناحیهٔ لگنی را ضبط کند.

درصورتی‌که سونوگرافی سالین انفوزیون یا سونوهیستروگرام تجویز شده باشد، ممکن است مراحل دیگری نیز انجام شود.

پس از پایان تصویربرداری، تکنسین ترانسدیوسر را خارج می‌کند.

دستگاه سونوگرافی ترانس واژینال
دستگاه سونوگرافی ترانس واژینال

آیا سونوگرافی ترانس واژینال درد دارد؟

خیر. ترانس‌دیسور به‌گونه‌ای طراحی شده است تا متناسب با انحنای واژن باشد. بنابراین انجام سونوگرافی تا حد امکان بدون درد خواهد بود.

ضمناً روی این ابزار، ژل روان‌کننده یا لوبریکانت می‌زنند تا به آرامی داخل شود.

ممکن است هنگام وارد‌شدن ترانس‌دیسور به واژن قدری فشار یا ناراحتی احساس کنید. روند انجام آن شبیه به پاپ‌اسمیر است که پزشک با اسپکولوم پزشکی ورودی واژن را بازتر می‌کند تا به دهانهٔ رحم دسترسی پیدا کند.

خطرات احتمالی سونوگرافی ترانس‌واژینال چیست؟

این روش ایمن است. فناوری صوتی که برای تصویربرداری از ناحیهٔ لگنی استفاده می‌شود، حتی اگر باردار باشید هم خطری برای جنین ندارد. ممکن است اندکی ناراحتی یا فشار از ترانسدیوسر حس کنید. هم‌چنین امکان دارد اندکی از ژل لوبریکانت استفاده‌شده برای سونوگرافی از واژن ترشح شود که تا ۲۴ ساعت ناپدید می‌شود.

نتایج و تفسیر سونوگرافی ترانس واژینال

چه نتایجی پس از سونوگرافی ترانس‌واژینال به بیمار داده می‌شود؟

اگر سونوگرافی را پزشک معالج خودتان انجام دهد، ممکن است همان‌روز دربارهٔ نتایج با شما صحبت کنند. شاید هم ویدیو سونوگرافی ترانس واژینال برای تحلیل و بررسی به پزشک متخصص سونوگرافی ارسال کنند. پزشک متخصص سونوگرافی هم تصاویر را بررسی می‌کند و  تفسیر سونوگرافی ترانس واژینال را برای پزشک معالج می‌نویسد‌.

امکان دارد تفسیر نتایج برای تشخیص قطعی کافی باشند وگرنه درصورتی که نتایج مشکوک باشند، احتمالاً پزشک درخواست کند تا تست‌های بیشتری انجام دهید. از پزشک معالج خود بپرسید که نتایج سونوگرافی چه تأثیری بر روند درمان خواهند داشت.

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *