بیماری گال چیست؟
گال نوعی بیماری پوستی انگلی به شمار می‌رود. گال یا جرب (Scabies) توسط موجودات کوچک شبیه به کنه با نام سارکوپت‌اسکیبی (Sarcoptes Scabiei) ایجاد می‌شود. این موجودات میکروسکوپی بیماری‌زا زیر پوست فرد لانه می‌کنند و باعث ایجاد بثورات پوستی قرمز (برجستگی های کوچک و قرمز روی پوست) و خارش شدید می‌شوند.
بیماری گال بسیار مسری است و به سادگی از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود مخصوصاً در میان آنان که نزدیک هم زندگی می‌کنند. اگر عضوی از یک خانواده به این بیماری پوستی مبتلا شود، لازم است پزشک سایر اعضای خانواده و کسانی که در تماس نزدیک با هم هستند را نیز هم‌زمان ارزیابی و درمان کند.
اگرچه بیماری پوستی گال در سراسر جهان یافت می‌شود اما شیوع آن در نواحی گرمسیر و اماکن بسیار شلوغ بیش‌تر است.
گال در اصطلاح، گَری (Sarcoptic Mange) نیز نامیده می‌شود و حیوانات هم می‌توانند به آن مبتلا شوند. البته انگل حیوانی اندکی متفاوت است. بنابراین انگلی که حیوانات خانگی را مبتلا کند، معمولاً قابل انتقال به انسان‌ها نیست. با این حال، ممکن است بدن به این انگل‌ها واکنش نشان دهد.
گال کدام نواحی بدن را درگیر می‌کند؟
گال در چین‌ها و ترک‌های باریک پوستی زندگی می‌کند. نواحی شایع عبارتند از:
- چین‌های میان انگشتان دست و پا
- کشالهٔ ران‌ها
- ناحیه تناسلی
- ناحیه‌ی خم مچ دست‌ها و زانوها
- دور کمر
- زیر ناخن
- زیر انگشتر، بند ساعت و دستبند
- نواحی اطراف نوک پستان‌ها
چه کسانی به بیماری گال دچار می‌شوند؟
همه می‌توانند به بیماری گال مبتلا شوند. سطح پایین بهداشت باعث ابتلا به این بیماری نمی‌شود. احتمال ابتلا به گال در برخی افراد بیش‌تر است که شامل گروه‌های زیر می‌شوند:
- افرادی که در اماکن شلوغ کنار هم زندگی می‌کنند.
- نوزادان و کودکان (تماس فیزیکی کودکان با والدین، دوستان، اعضای خانواده و همکلاسی‌ها زیاد است.)
- سالمندان، به‌خصوص آنان‌که در سرای سالمندان زندگی می‌کنند.
- اعضای کادر درمان وقتی مراجع آنان نمی‌داند به گال مبتلا است.
عوامل مؤثر در ابتلا به بیماری پوستی گال چه هستند؟
عامل ابتلا به گال، انگلی کوچک است که هشت پا دارد. انگل‌های ماده زیر پوست لانه می‌کنند تونل می‌زنند و تخم‌هایی که ایجاد کرده را داخل تونل می‌گذارند .
لاروهای انگل (پس از خروج از تخم)برای رشد و بلوغ به سمت سطح پوست حرکت می‌کنند. این انگل‌ها ممکن است به سایر نواحی پوست یا پوست افراد دیگر نیز منتقل شوند. در اثر واکنش آلرژیک به انگل‌ها، تخم‌ها و مواد زائد آن‌ها خارش رخ می‌دهد.
تماس نزدیک پوستی و (با احتمال کم‌تر) پوشیدن لباس دیگران یا خوابیدن در رخت‌خواب مشترک با افراد مبتلا به گال می‌تواند باعث انتشار انگل‌ها شود.
انگل‌ها از حیوانات خانگی به انسان منتقل نمی‌شوند.انگل حیوانی گال نمی‌تواند در بدن آدم‌ها زنده بماند یا تولید مثل کند.
با این وجود، تماس با حیوان مبتلا به گال ممکن است باعث بروز خارش مختصری شود البته اگر انگل بتواند به زیر پوست برسد. اما با توجه به این‌که انگل در عرض یکی دو روز از بین می‌رود، به درمان نیاز نیست.
علائم و نشانه‌های ابتلا به گال چه هستند؟
علائم گال عبارتند از:
- خارش شدید که معمولاً شب‌ها بدتر می‌شود؛
- تونل‌های باریک و انحنادار که از تاول‌ها یا جوش‌های پوستی تشکیل شده‌اند.
گال اغلب اوقات در چین‌های پوستی یافت می‌شود اما می‌تواند خیلی از نقاط دیگر بدن را هم درگیر کند. اکثر نواحی بدن بزرگسالان و کودکان بزرگ‌تر که دچار این انگل شده‌اند، عبارتند از:
- بین انگشتان دست و پا
- زیر بغل
- دور کمر
- قسمت داخلی مچ
- گودی آرنج
- گودی کف پا
- اطراف نوک پستان
- اطراف ناف
- کشالهٔ ران
- باسن
نواحی رایج ابتلا به انگل گال در نوزادان و خردسالان معمولاً شامل این قسمت‌ها می‌شود:
- انگشتان
- صورت، کف سر و گردن
- کف دست
- کف پا
در صورتی که قبلاً هم به گال مبتلا شده باشید، احتمالاً علائم در عرض چند روز ظاهر شوند. اگر تاکنون بیماري گال نگرفته‌اید، بروز علائم می‌تواند تا شش هفته طول بکشد. فرد می‌تواند در دورهٔ کمون بیماری(زمانی که علائم بیماری بروز پیدا نکرده است) هم ناقل باشد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت مشاهدهٔ علائم زیر، به یک مرکز درمانی و یا پزشک خود مراجعه کنید:
بسیاری از بیماری‌های پوستی مانند درماتیت (التهاب پوستی) یا اگزما هم می‌توانند باعث خارش و جوش‌های ریز شوند. پزشک معالج می‌تواند علت دقیق بروز علائم را پیدا کند تا شما به‌درستی درمان شوید.
اگرچه آنتی‌هیستامین‌ها یا لوسیون‌های بدون نیاز به نسخهٔ پزشک (OTC) می‌توانند خارش را برطرف کنند، اما انگل‌ها یا تخم انگل‌ها را از بین نمی‌برند.
چگونه از ابتلای خود یا فرزندم به گال اطلاع پیدا کنم؟
اگر احتمال می‌دهید که خود یا فرزندتان به گال مبتلا شده‌اید، به پزشک معالج مراجعه کنید.پزشک تنها با نگاه‌کردن به پوست از نزدیک می‌تواند بیش‌تر موارد ابتلا به گال را تشخیص دهد همچنین ممکن است پزشک بثورات پوستی را به روغن معدنی آغشته کند تا نمونهٔ کوچکی از پوست را بخراشد. سپس نمونه را زیر میکروسکوپ مشاهده و انگل‌ها یا تخم‌های انگل را بررسی کند.
آیا می‌توان انگل گال را دید؟
انگل گال بسیار کوچک و تقریباً اندازهٔ سر سوزن است، بنابراین دیدن آن بسیار دشوار است. این موجود بسیار کوچک سفید کرم‌رنگ است. هشت پا و تنه‌ای گرد دارد که می‌توان آن را با بزرگنمایی مشاهده کرد.
گال چگونه درمان می‌شود؟
درمان دارویی
پرمترین
پزشک معالج شما باید کرم پرمترین (Permethrin) را برای درمان گال تجویز کند. این فرآورده موضعی روی همهٔ بدن (از سر به پایین) شامل دست‌ها، کف دست‌ها و کف پاها مالیده می‌شود.
شاید لازم باشد که کرم را روی پوست کف سر کودکان مبتلا به گال هم استفاده کرد. پیش از مصرف کرم، مطمئن شوید که پوست تمیز، خنک و خشک است.
کرم پرمترین باید هشت تا ۱۴ ساعت روی پوست بماند و سپس شسته شود. در اغلب اوقات، کرم برای درمان گال را شب‌ها استفاده می‌کنند و صبح‌ها شستشو می‌دهند.
ایورمکتین
یکی دیگر از گزینه‌های درمان گال مصرف ایورمکتین (Ivermectin) است. این قرص ضد انگل به صورت تک‌دوز داده می‌شود و یکی دو هفته بعد هم دوز دوم مصرف می‌شود.
اگر در دوران بارداری یا شیردهی هستید، نباید ایورمکتین مصرف کنید. کودکان با وزن کم‌تر از ۱۵ کیلوگرم هم نباید ایورمکتین استفاده کنند.
آنتی‌هیستامین‌ها
ممکن است پزشک معالج به شما آنتی‌هیستامین یشنهاد دهد تا خارش شما تسکین یابد. پزشک شما همهٔ انواع عفونت‌های احتمالی را هم مداوا خواهد کرد.
مدت زمان مرگ انگل‌ها چقدر است؟
انگل‌های عامل بیماری گال پس از یک درمان می‌میرند. لازم نیست درمان تکرار شود مگر در مواردی که عفونت بهبودی ندارد یا عود کند.
مدت زمان تسکین خارش چقدر است؟
ممکن است دو تا چهار هفته زمان ببرد تا خارش برطرف شود حتی اگر انگل‌ها کشته شده باشند.
مدت زمان بهبود راش ناشی از گال چقدر است؟
بثورات قرمز پوستی باید در عرض چهار هفته پس از مداوا برطرف شوند.
راه پیشگیری از ابتلا به گال چیست؟
برای پیشگیری از بازگشت گال و سرایت انگل‌ها به سایر افراد، این اقدامات را انجام دهید:
همهٔ لباس‌ها و ملحفه‌ها را بشویید
گرما و حرارت انگل‌ها و تخم‌های انگل را می‌کشد. همهٔ لباس‌ها، حوله‌ها و رخت‌خواب‌هایی که سه روز پیش از آغاز درمان استفاده شده‌اند را با آب داغ و صابون شستشو دهید. سپس در دمای بالا خشک کنید. مواردی که قابل شستشو در خانه نیستند را به خشکشویی ببرید.
انگل‌ها را از گرسنگی بکشید
مواردی را که قابل شستشو نیستند، در پلاستیک سر‌بسته بگذارید و به مدت یک هفته خارج از منزل مثلاً در گاراژ قرار دهید. انگل‌ها بعد از چند روز بدون غذا می‌میرند.
نظافت کنید و جاروبرقی بکشید
نظافت منزل راه خوبی برای پیشگیری از انتشار گال است. به خصوص در افرادی که به تخم انگل دچار هستند. مبلمان، فرش‌ها و کف منزل را جاروبرقی بکشید تا پوسته‌ها و تخم‌های احتمالی انگل گال را از بین ببرید.
بدون دیدگاه