فاموتیدین | Famotidine

زمان مطالعه: 4 دقیقه

• فاموتد | Famoted 
• لوسیدامین | Low‌cidamin
• مداتیدین | Modatidin 
• فاموتیبان | Famotiban

معرفی فاموتیدین

•  فاموتیدین داروی مسدود‌کنندهٔ هیستامین نوع ۲ (H2 ) به‌شمار می‌رود.
• به‌عبارت‌دیگر، فاموتیدین نوعی آنتی‌هیستامین است که بر سلول‌های ترشح‌کنندهٔ اسید در معده تأثیر می‌گذارد؛ این دارو از طریق کاهش میزان اسید تولید‌شده در معده عمل می‌کند.
• فاموتیدین برای درمان و پیشگیری از بروز زخم معده و روده نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• ضمناً فاموتیدین جهت برای درمان تولید بیش‌از‌حد اسید معده در مواردی مانند ابتلا به سندرم زولینگر‌الیسون (Zollinger-Ellison Syndrome) نیز تجویز می‌شود.

موارد مصرف فاموتیدین

• درمان یا پیشگیری از زخم‌های گوارشی 
• درمان رفلاکس معده به مری (GERD)
• درمان سوزش سر‌ِدل
• درمان سندرم‌های ناشی از تولید زیاد اسید معده

هم‌چنین ممکن است بنا‌به‌صلاح‌دید پزشک و به دلایل دیگر نیز این دارو نیز تجویز شود که در این راهنمای دارویی ذکر نشده‌اند.

پیش از مصرف فاموتیدین، باید موارد زیر را به پزشک اطلاع دهید

• قبل از مصرف هر داروی دیگر حتی داروهای بدون نسخه (OTC)، ویتامین‌ها و محصولات گیاهی، با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
• در صورت داشتن حساسیت دارویی یا آلرژی به مواد غذایی، مکمل‌ها و… به پزشک خود اطلاع دهید.
• دربارۀ بیماری‌های زمینه‌ای، مشکلات جسمانی و بروز عوارضی شامل مدفوع قیری‌رنگ یا مدفوع‌خونی، سوزش سر‌دل همراه‌با احساس سبکی‌سر، تعریق، سرگیجه، درد در‌ناحیهٔ قفسهٔ سینه، درد شانه همراه با تنگی‌نفس، دردی که به بازوها، گردن یا شانه‌ها سرایت می‌کند، بالا‌آوردن خون و اختلال در بلع غذا به پزشک معالج خود اطلاع دهید.

مواردی که در طول مصرف فاموتیدین باید رعایت کنید

• بدون مشورت با پزشک، مصرف فاموتیدین را شروع یا قطع نکنید.
• به هیچ وجه دوز و تعداد نوبت‌های مصرف روزانۀ فاموتیدین را تغییر ندهید.
• هنگام مراجعه به کادر‌درمان (شامل پزشک، داروساز، دندان‌پزشک و پرستار)، آن‌ها را در‌مورد مصرف فاموتیدین مطلع کنید.
• اگر در طی مصرف فاموتیدین علائم مشکوکی داشتید، با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
• ممکن است مصرف فاموتیدین باعث کاهش جذب سایر داروهای خوراکی شود.
• اگر تحت درمان با سایر داروهای خوراکی نیز هستید، شاید لازم باشد زمان مصرف داروها را با فاصله از فاموتیدین تنظیم کنید. 
• برخی از اشکال تزریقی داروی فاموتیدین حاوی بنزیل الکل هستند؛ مصرف فرآورده‌های دارای بنزیل الکل در نوزادان و کودکان زیرهفت‌سال توصیه نمی‌شود.
• اگر بیمار کودک یا نوزاد است، توصیه می‌شود با داروساز و پزشک مشورت کنید تا از نبود بنزیل الکل در فرآوردهٔ دارویی اطمینان پیدا کنید.

روش مصرف فاموتیدین

دارو را طبق دستور پزشک مصرف کنید که در نسخهٔ دارویی شما ثبت شده است.

فرآورده‌های خوراکی فاموتیدین 

• فرآوردهٔ خوراکی فاموتیدین را می‌توانید با یا بدون غذا مصرف کنید. در صورتی که این دارو یک بار در روز برای شما تجویز شده است قبل از شام، و در صورتی که دو بار در روز تجویز شده است، یک بار صبح و یک بار قبل از خواب مصرف شود.
• قبل از مصرف داروهای آنتی‌اسید همراه با فاموتیدین، با پزشک مشورت کنید.

سوسپانسیون فاموتیدین 

• بطری حاوی سوسپانسیون فاموتیدین را قبل از مصرف به‌خوبی تکان دهید.
• دوز مصرفی فاموتیدین را به‌دقت اندازه‌گیری کنید.
• برای تنظیم دوز این دارو از داروساز و پزشک راهنمایی بگیرید.
• هم‌چنین می‌توانید برای افزایش دقت از کاپ دارویی (لیوان مدرج) نیز استفاده کنید.

فرآورده‌های تزریقی فاموتیدین

تزریق فرآوردهٔ تزریقی فاموتیدین، به‌صورت وریدی است.

شرایط نگهداری از فاموتیدین

• فرآورده‌های خوراکی فاموتیدین را باید در دمای اتاق و هم‌چنین در جای خشک و دور از رطوبت نگه‌داری کرد.
• لازم به ذکر است که پس از گذشت یک ماه از مصرف سوسپانسیون فاموتیدین، باقی‌ماندهٔ دارو را دور بریزید.
• اگر فرآوردهٔ تزریقی فاموتیدین را در منزل نگه‌داری می‌کنید، نحوهٔ درست نگه‌داری را از پزشک، پرستار یا داروساز خود سؤال کنید. 

فراموش کردن دوز فاموتیدین

• به محض یادآوری، نوبت فراموش‌شدۀ فاموتیدین را مصرف کنید.
• اگر تا نوبت بعدی مصرف فاموتیدین مدت زمان زیادی باقی نمانده است، نوبت فراموش‌شده را رها کنید؛ سپس مصرف دارو را طبق روال همیشگی سر ساعت و طبق دستور از سر بگیرید و از مصرف دو دوز یا مقدار بیشتر دارو، برای جبران دوز فراموش‌شده، پرهیز کنید.
• از مصرف هم‌زمان 2 دوز فاموتیدین اجتناب کنید.
• اگر مصرف فرآوردهٔ تزریقی فاموتیدین را فراموش کردید، توصیه می‌شود با پزشک معالج خود تماس بگیرید تا بدانید باید چه‌ کنید.

تداخلات فاموتیدین

تداخل دارویی: در‌صورت مصرف داروهای زیر، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید.

• داساتینیب | Dasatinib
• پازوپانیب | Pazopanib
• ریزیدرونات | Risedronate

ملاحظات کلی در رابطه با مصرف فاموتیدین

• اگر علائم پس از مدت زمان مشخص‌شده بهبود پیدا نکردند، به پزشک معالج خود اطلاع دهید.
• اگر علائم واکنش آلرژیک (کهیر، تنفس دشوار، تورم در صورت یا گلو) یا یک واکنش شدید پوستی (تب، گلودرد، سوزش چشم، درد پوست، بثورات پوستی قرمز یا بنفش همراه با تاول) در شما بروز کرد، بلافاصله با پزشک معالج خود یا مرکز فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید.
• اگر احتمال دارد بیش‌از مقدار معینی از این دارو را مصرف کرده باشید، حتماً پزشک یا داروساز را مطلع کنید.
• اگر پاسخ همۀ سؤالات شما در مورد فاموتیدین در این صفحه نیست، آن‌ها را با پزشک یا داروساز خود در‌میان بگذارید.
• مصرف فاموتیدین را حتی در‌صورت تشابه بیماری یا مشکل به دیگران توصیه نکنید.

 تأثیر مصرف فاموتیدین بر سبک زندگی

مصرف فاموتیدین در دوران بارداری 

•  اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، این موضوع را به پزشک اطلاع دهید.
•  دربارهٔ مصرف فاموتیدین، فواید و عوارض آن نیز با پزشک مشورت کنید.

مصرف فاموتیدین در دوران شیردهی

اگر در دوران شیردهی هستید، در‌مورد مصرف این دارو با پزشک مشورت کنید.

ملاحظات دندان‌پزشکی

• از عوارض جانبی نادر مصرف فاموتیدین می‌توان به اختلال چشایی و خشکی دهان اشاره کرد.
• با قطع مصرف داروی فاموتیدین، ترشح بزاق به حالت طبیعی بر‌می‌گردد.

رژیم‌غذایی

مصرف طولانی‌مدت (بیش‌از ۲ سال) داروی فاموتیدین ممکن است به سوء‌ جذب ویتامین ب‌۱۲ موجود در رژیم‌غذایی و در‌نتیجه کمبود این ویتامین در بدن فرد منجر شود.

اشکال دارویی و دوزهای فاموتیدین 

• قرص ۴۰ میلی‌گرم
• قرص ۲۰ میلی‌گرم
• آمپول ۲۰ میلی‌گرم (۲ میلی‌لیتر)
• پودر برای تهیهٔ سوسپانسیون ۴۰ میلی‌گرم (۵ میلی‌لیتر)